पुनरुत्पादन करणारा प्राणी आणि पुनरुत्पादन न करणारा प्राणी असे माणसाचे मानसिक आणि सामाजिक पातळीवर दोन प्रकार असतात. पुनरुत्पादन करणारा माणूसप्राणी त्याच्या अंतस्थ मानसिक प्रवृत्तीने जे जगतो त्यातून समाजाचे निर्णय आकाराला येत असतात. आपल्यानंतर कुणीतरी उरणार आहे या जाणिवेने धर्म आणि संपत्ती यांचे आयोजन हा पुनरुत्पादन करणारा प्राणी करीत असतो. या पुनरुत्पादन करणाऱ्या प्राण्याकडे पुनरुत्पादन न करणारा प्राणी एका उत्सुकतेने पाहत असतो. प्राणिसंग्रहालयाच्या पिंजऱ्यातील श्वापद गजापलीकडे दात विचकत आणि आचरट हसत उभ्या असलेल्या माणसांकडे पाहते त्याप्रमाणे पुनरुत्पादन न करणारा प्राणी आजूबाजूच्या समाजाकडे आणि त्याच्या लैंगिक आणि आर्थिक जाणिवेच्या सपाट समजुतीकडे पाहत असतो. आपल्यानंतर कुणीही उरणार नाही या जाणिवेने समृद्ध असणाऱ्या माणसांचा समाज संपूर्ण वेगळा असतो.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा