महाविकास आघाडीमधील नगरविकासमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी स्वपक्षाविरोधात बंड पुकारल्यानंतर ४० आमदारांच्या जोरावर राज्यात भाजपाच्या मदतीने नवं सरकार स्थापन केली. त्यानंतर आता पुन्हा एकदा महाविकास आघाडीची घडी पुन्हा बसवण्यासाठी शिवसेना, काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी एकत्र येण्याच्या हालचाली सुरु झाल्या आहेत. उद्धव ठाकरेंनी एकत्र निवडणुका लढवण्यासंदर्भात भूमिका मांडल्यानंतर काँग्रेसने त्याला सकारात्मक प्रतिसाद दिलाय. यापूर्वीच राष्ट्रवादीचे अध्यक्ष शरद पवार यांनी तिन्ही पक्षांनी एकत्र निवडणुका लढवण्याची भूमिका मांडली होती. त्यामुळे आता स्थानिक स्वराज संस्थांच्या निवडणुकांमध्ये महाविकास आघाडी विरुद्ध शिंदे गट आणि भाजपा असा सामना पहायला मिळण्याची शक्यात आहे.
नक्की पाहा >> Photos: २०२० मध्ये शिंदेंचाच होता विरोध अन् काल मुख्यमंत्री म्हणून त्यांनीच केली ‘या’ निर्णयाची घोषणा; BJP ला होणार मोठा फायदा
बैठकीनंतर निर्णय…
काँग्रेस नेते विजय वडेट्टीवार यांनी प्रसारमाध्यमांशी चर्चा करताना शिवसेना पक्षप्रमुख उद्धव ठाकरेंनी तिन्ही पक्षांनी एकत्र येऊन लढण्यासंदर्भात व्यक्त केलेल्या मतावर प्रतिक्रिया दिली आहे. “शक्य आहे तिथे काँग्रेस आणि राष्ट्रवादीसोबत मिळून निवडणुका लढवा असं उद्धव ठाकरे म्हणाले आहेत. यावर तुमचं काय म्हणणं आहे? काँग्रेस यासाठी तयार आहे का?”, असा प्रश्न वडेट्टीवार यांना विचारण्यात आला. “उद्धव ठाकरे म्हणालेत, काँग्रेस आणि राष्ट्रवादीची बैठक घेऊन जो निर्णय होईल तो आम्हाला नक्कीच मान्य असेल,” असं त्यांनी या प्रश्नाला उत्तर देताना म्हटलं.
तिन्ही पक्षांच्या कार्यकर्त्यांना निर्णय मान्य असेल
“आताच्या स्थितीला महाविकास आघाडी म्हणून तिन्ही पक्षांचा निर्णय झाला. तिन्ही पक्षांनी एकत्रितपणे या निवडणुकींना सामोरं जाण्याचं ठरलं तर त्याचं आम्ही स्वागतच करतो. कारण आताची राजकीय परिस्थिती पाहता, तिघांनी एकत्र लढून जास्तीत जास्त नगराध्यक्ष निवडून आणणं महत्वाचं आहे,” असंही वडेट्टीवार यांनी पक्षाच्यावतीने भूमिका मांडताना म्हटलं. पुढे बोलताना त्यांनी, “उद्धव ठाकरेंनी त्यांची जी काय भूमिका मांडली त्यावर काँग्रेस, राष्ट्रवादी आणि शिवसेनेचे नेते एकत्र बसून निर्णय घेतला आणि तो तिन्ही पक्षांच्या कार्यकर्त्यांना मान्य राहील असं माझं मत आहे,” असंही स्पष्ट केलं.
नक्की पाहा >> Photos: दिल्लीतही शिंदे गट? भाजपा अजून एका ‘मास्टरस्ट्रोक’च्या तयारीत; केसरकर म्हणाले “…तेव्हा उद्धव ठाकरेसुद्धा ऐकतील”
नगराध्यक्षाची थेट निवड…
सध्या राज्यात ४० बंडखोर आमदार आणि १०६ भाजपा आमदारांबरोबरच अपक्षांच्या मदतीने शिंदे गट आणि भाजपाचे सरकार सत्तेत आहे. गुरुवारीच शिंदे आणि फडणवीस यांनी नगरपालिका आणि नगरपंचायतींचे नगराध्यक्ष, तसेच ग्रामपंचायतींच्या सरपंचांची थेट म्हणजेच जनतेमधून निवड करण्याचा निर्णय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत घेतल्याची घोषणा केली. सत्तांतरानंतर नगराध्यक्षपदाच्या निवड प्रक्रियेत बदल करण्याची परंपरा मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या सरकारने कायम ठेवली आहे.
नक्की पाहा >> Photos: ‘शिवतीर्थ’वर फडणवीसांचं औक्षण, भगवी शाल अन्…; राज ठाकरेंच्या घरी असा झाला उपमुख्यमंत्र्यांचा पाहुणचार
नवा नियम काय…
नगरपालिका, नगरपंचायती आणि ग्रामपंचायतींचा कारभार सुरळीत चालावा, या दृष्टीनेच थेट लोकांमधून नगराध्यक्ष किंवा सरपंचांची निवड करण्याचा निर्णय घेण्यात आल्याचे शिंदे यांनी सांगितले. नगराध्यक्ष आणि उपाध्यक्षांना पाच वर्षांचा कालावधी मिळेल. तसेच, नगराध्यक्ष निवडून आल्यावर पहिली अडीच वर्षे अविश्वासाचा ठराव मांडता येणार नाही, अशी कायद्यात तरतूद करण्यात येणार आहे. निवडणूक प्रक्रियेत बदल करण्यासाठी वटहुकूम काढण्यात येणार आहे. नगराध्यक्षांप्रमाणेच सरपंचांचीही निवड थेट जनतेमधून करण्यात येणार आहे. सरपंच निवडून आल्यापासून दोन वर्षांच्या कालावधीत किंवा मुदत संपण्यास सहा महिन्यांचा कालावधी बाकी असेल तेव्हा अविश्वासाचा ठराव मांडता येणार नाही.
नक्की वाचा >> भविष्यात शिंदे आणि ठाकरे एकत्र येतील का?; शहाजीबापू म्हणाले, “उद्धव ठाकरे, रश्मी वहिनी, आदित्य हे सर्व आमदारांच्या…”
भाजपाचाच सर्वाधिक फायदा…
भाजपा सरकारच्या काळात नगराध्यक्षपदाची निवडणूक थेट जनतेमधून घेण्याचा निर्णय घेण्यात आला होता. राज्यात सत्तांतर झाल्यानंतर महाविकास आघाडी सरकारने थेट नगराध्यक्षपदाची निवडणूक प्रक्रिया रद्द करत पुन्हा नगरसेवकांमधूनच नगराध्यक्ष निवडण्याचा निर्णय मार्च २०२० मध्ये घेतला होता. नगराध्यक्षपदाची थेट निवडणूक घेण्यासाठी उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस हे आग्रही होते. २०१६-१७ मध्ये नगराध्यक्षपदाची थेट निवडणूक घेण्यात आली असता, त्याचा भाजपाला फायदा झाला होता. राज्यात सर्वाधिक नगराध्यक्ष हे भाजपाचे निवडून आले होते. नगराध्यक्षांना जादा अधिकार असल्याने भाजपाचा वरचष्मा राहिला. भाजपचे जास्त नगराध्यक्ष निवडून आणण्यासाठीच पुन्हा हा निर्णय घेण्यात आल्याचे मानले जाते. त्यामुळेच आता भाजपा आणि शिंदे गटाविरोधात महाविकास आघाडीतील पक्ष एकत्र निवडणूक लढवण्यासाठी हलचाली करत असल्याचं दिसत आहे.
बैठकीनंतर निर्णय…
काँग्रेस नेते विजय वडेट्टीवार यांनी प्रसारमाध्यमांशी चर्चा करताना शिवसेना पक्षप्रमुख उद्धव ठाकरेंनी तिन्ही पक्षांनी एकत्र येऊन लढण्यासंदर्भात व्यक्त केलेल्या मतावर प्रतिक्रिया दिली आहे. “शक्य आहे तिथे काँग्रेस आणि राष्ट्रवादीसोबत मिळून निवडणुका लढवा असं उद्धव ठाकरे म्हणाले आहेत. यावर तुमचं काय म्हणणं आहे? काँग्रेस यासाठी तयार आहे का?”, असा प्रश्न वडेट्टीवार यांना विचारण्यात आला. “उद्धव ठाकरे म्हणालेत, काँग्रेस आणि राष्ट्रवादीची बैठक घेऊन जो निर्णय होईल तो आम्हाला नक्कीच मान्य असेल,” असं त्यांनी या प्रश्नाला उत्तर देताना म्हटलं.
तिन्ही पक्षांच्या कार्यकर्त्यांना निर्णय मान्य असेल
“आताच्या स्थितीला महाविकास आघाडी म्हणून तिन्ही पक्षांचा निर्णय झाला. तिन्ही पक्षांनी एकत्रितपणे या निवडणुकींना सामोरं जाण्याचं ठरलं तर त्याचं आम्ही स्वागतच करतो. कारण आताची राजकीय परिस्थिती पाहता, तिघांनी एकत्र लढून जास्तीत जास्त नगराध्यक्ष निवडून आणणं महत्वाचं आहे,” असंही वडेट्टीवार यांनी पक्षाच्यावतीने भूमिका मांडताना म्हटलं. पुढे बोलताना त्यांनी, “उद्धव ठाकरेंनी त्यांची जी काय भूमिका मांडली त्यावर काँग्रेस, राष्ट्रवादी आणि शिवसेनेचे नेते एकत्र बसून निर्णय घेतला आणि तो तिन्ही पक्षांच्या कार्यकर्त्यांना मान्य राहील असं माझं मत आहे,” असंही स्पष्ट केलं.
नक्की पाहा >> Photos: दिल्लीतही शिंदे गट? भाजपा अजून एका ‘मास्टरस्ट्रोक’च्या तयारीत; केसरकर म्हणाले “…तेव्हा उद्धव ठाकरेसुद्धा ऐकतील”
नगराध्यक्षाची थेट निवड…
सध्या राज्यात ४० बंडखोर आमदार आणि १०६ भाजपा आमदारांबरोबरच अपक्षांच्या मदतीने शिंदे गट आणि भाजपाचे सरकार सत्तेत आहे. गुरुवारीच शिंदे आणि फडणवीस यांनी नगरपालिका आणि नगरपंचायतींचे नगराध्यक्ष, तसेच ग्रामपंचायतींच्या सरपंचांची थेट म्हणजेच जनतेमधून निवड करण्याचा निर्णय मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत घेतल्याची घोषणा केली. सत्तांतरानंतर नगराध्यक्षपदाच्या निवड प्रक्रियेत बदल करण्याची परंपरा मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या सरकारने कायम ठेवली आहे.
नक्की पाहा >> Photos: ‘शिवतीर्थ’वर फडणवीसांचं औक्षण, भगवी शाल अन्…; राज ठाकरेंच्या घरी असा झाला उपमुख्यमंत्र्यांचा पाहुणचार
नवा नियम काय…
नगरपालिका, नगरपंचायती आणि ग्रामपंचायतींचा कारभार सुरळीत चालावा, या दृष्टीनेच थेट लोकांमधून नगराध्यक्ष किंवा सरपंचांची निवड करण्याचा निर्णय घेण्यात आल्याचे शिंदे यांनी सांगितले. नगराध्यक्ष आणि उपाध्यक्षांना पाच वर्षांचा कालावधी मिळेल. तसेच, नगराध्यक्ष निवडून आल्यावर पहिली अडीच वर्षे अविश्वासाचा ठराव मांडता येणार नाही, अशी कायद्यात तरतूद करण्यात येणार आहे. निवडणूक प्रक्रियेत बदल करण्यासाठी वटहुकूम काढण्यात येणार आहे. नगराध्यक्षांप्रमाणेच सरपंचांचीही निवड थेट जनतेमधून करण्यात येणार आहे. सरपंच निवडून आल्यापासून दोन वर्षांच्या कालावधीत किंवा मुदत संपण्यास सहा महिन्यांचा कालावधी बाकी असेल तेव्हा अविश्वासाचा ठराव मांडता येणार नाही.
नक्की वाचा >> भविष्यात शिंदे आणि ठाकरे एकत्र येतील का?; शहाजीबापू म्हणाले, “उद्धव ठाकरे, रश्मी वहिनी, आदित्य हे सर्व आमदारांच्या…”
भाजपाचाच सर्वाधिक फायदा…
भाजपा सरकारच्या काळात नगराध्यक्षपदाची निवडणूक थेट जनतेमधून घेण्याचा निर्णय घेण्यात आला होता. राज्यात सत्तांतर झाल्यानंतर महाविकास आघाडी सरकारने थेट नगराध्यक्षपदाची निवडणूक प्रक्रिया रद्द करत पुन्हा नगरसेवकांमधूनच नगराध्यक्ष निवडण्याचा निर्णय मार्च २०२० मध्ये घेतला होता. नगराध्यक्षपदाची थेट निवडणूक घेण्यासाठी उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस हे आग्रही होते. २०१६-१७ मध्ये नगराध्यक्षपदाची थेट निवडणूक घेण्यात आली असता, त्याचा भाजपाला फायदा झाला होता. राज्यात सर्वाधिक नगराध्यक्ष हे भाजपाचे निवडून आले होते. नगराध्यक्षांना जादा अधिकार असल्याने भाजपाचा वरचष्मा राहिला. भाजपचे जास्त नगराध्यक्ष निवडून आणण्यासाठीच पुन्हा हा निर्णय घेण्यात आल्याचे मानले जाते. त्यामुळेच आता भाजपा आणि शिंदे गटाविरोधात महाविकास आघाडीतील पक्ष एकत्र निवडणूक लढवण्यासाठी हलचाली करत असल्याचं दिसत आहे.