आता फिरून गावाचं तोंड नाही पाह्यचं!

आनंदनगर वस्ती, चेंबूर
आचार्य महाविद्यालयाच्या समोर पूर्वीपासूनच असलेल्या दुष्काळग्रस्तांच्या वस्तीत सध्या औरंगाबाद येथून दुष्काळग्रस्त आले आहेत. येथे औरंगाबाद येथील पैठण तालुक्यातून आपला मुलगा व पतीसह आलेल्या इंदुबाई गायकवाड म्हणाल्या की, गावाकडे चाळीस रुपयाला पाण्याचा वीस लिटर ड्रम मिळतो. असे दिवसात दोन-तीन ड्रम लागतात, पण हाताला काम नसल्याने रोजचा ड्रम परवडत नाही म्हणून २-३ महिन्यांपूर्वी येथे आलो. आता इथे मुलाला आणि मला नालेसफाईचे काम मिळाले, त्यामुळे परत जाणार नाही. तर, जालन्याच्या अंबड तालुक्यातील शिरसगाव येथून पाच महिन्यांपूर्वी आलेले किसन मगरे म्हणाले, माझे पाच जणांचे कुटुंब असून आम्हाला अर्धा तास चालल्यावर दोन हंडे गावी पाणी मिळायचे, तेही बंद झाल्यावर आम्ही मुंबईत आलो. या वस्तीत लग्न असल्याने येथे पाहुणे म्हणून आलेल्यांनीही गावी परत जाणार नसल्याचे या वेळी सांगितले. ३५० लोकसंख्येच्या या वस्तीत आता नातेवाईक व ओळखीच्यांच्या मदतीने दुष्काळग्रस्त येत असून सध्या येथे २०-२२ कुटुंबे आली आहेत. यातील काहींनी दोन हजार रुपये भाडय़ाने येथे घरे मिळवली आहेत.

श्रमजीवी नगर वस्ती, चेंबूर
चेंबूर स्थानकापासून दहा मिनिटांवर पूर्व द्रुतगती मार्गालगत श्रमजीवी नगर वस्ती असून आता जालना जिल्हय़ातील अंबड तालुक्यातील हातगाव, बोधनापुरी या गावांतील शंभर तरुण चार-पाच महिन्यांपूर्वी येथे आले आहेत. या तरुणांनी कचरा व नालेसफाईची कामे पत्करली आहेत. त्यांच्यासह दुष्काळी भागातून आलेल्या सुमन साळवे म्हणाल्या, ‘‘गावात पाणी नाही, त्यामुळे आम्ही येथे आलो. सध्या रस्त्यावरचा कचरा वेचण्याची कामे करतो. त्यातून थोडे पैसे मिळतात.
मात्र पोटापाण्याचा प्रश्न मिटतो,
त्यामुळे आता आम्हाला परत जायचं नाय!’’

राहुल नगर वस्ती, सायन-ट्रॉम्बे रस्ता
‘‘हापशी हानू-हानू दमलोया, पन पानी काय लागत न्हाई म्हणून आम्ही गाव सोडून इथं आलो,’’ अशा शब्दांत वयाची साठी ओलांडलेल्या जयवंता सरोदे आपली परिस्थिती मांडतात. जालन्यातील माळी-पिंपळगाव येथून ७५ वर्षीय पती भिवाजी यांच्यासह जयवंता आपल्या नातेवाईकांकडे मुंबईत आल्या आहेत. आपल्या गावातील भीषण दुष्काळाचे त्यांनी वर्णन केले. ‘‘गावातल्या नद्या आटल्या. म्हणून नद्या खोदून आम्ही पाणी मिळवण्याचा प्रयत्न केला. पुढे ते पाणीही मिळेनासे झाल्याने मुंबईला पोहोचलो,’’ असे सरोदे या सांगतात. जवळपास दोन हजार लोकसंख्या असलेल्या या वस्तीत ५० ते ६० कुटुंबे ही जालना जिल्हय़ातून आली आहेत.

‘जालन्याला पाण्याची रेल्वे का नाही?’
दुष्काळ काय फक्त लातूरमध्येच पडला आहे का? जालन्यात नाही का? असा सवाल दुष्काळग्रस्त व मराठवाडा विकास संघाचे दादाराव पटेकर यांनी केला. ते म्हणाले, ‘‘प्रत्येक रेल्वे ही लातूरलाच जाते, मात्र आमच्या गावातही तितकीच वाईट परिस्थिती आहे, मग तिथे पाण्याची रेल्वे का पाठवत नाही?’’

दुष्काळग्रस्तांची आश्रयस्थाने
* गोरेगाव, आरे कॉलनी येथील महात्मा फुले वस्ती
* कांदिवलीमधील दामू नगर झोपडपट्टी
* भांडुप येथील टेंभीपाडा वस्ती
* घाटकोपरमधील जागृती नगर, भटवाडी, कामराज नगर
* ठाण्यामधील अंबिका नगर
संकेत सबनीस,