दादरचा कबुतरखाना हलवण्याच्या हालचाली ?

मुंबईतील कबुतरांची संख्या दिवसेंदिवस वाढत असून त्यामुळे श्वसनाच्या आजाराचा धोकाही वाढत आहे. या विषयावर गेल्या काही वर्षांपासून समाजाच्या विविध स्तरातून जनजागृती केली जात आहे. मात्र हा विषय मागे पडत जातो. महाराष्ट्र नवनिर्माण पर्यावरण सेनेने गेल्या काही महिन्यांपासून हा विषय पुन्हा एकदा लावून धरला आहे. काही वर्षांपूर्वी महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेनेच दादरचा कबुतरखाना हटवण्याची मागणी केली होती. मात्र हा कबुतरखाना पुरातन असल्यामुळे ‘जैसे थे’च आहे. आता पुन्हा एकदा कबुतरांच्या वाढत्या संख्येचा मुद्दा पुढे आल्यामुळे दादरचा कबुतरखानाही चर्चेत आला आहे.

मुंबईत विविध ठिकाणी गेल्या काही महिन्यांपासून अनधिकृतपणे कबुतरखाने उभे राहिले आहेत. समुद्र किनाऱ्यांवर कबुतरांसाठी धान्य विकणाऱ्यांची संख्या वाढली आहे. हे धान्य विकत घेऊन तिथेच कबुतरांसाठी टाकले जात असल्यामुळे कबुतरांची संख्या वाढते आहे. ही कबुतरे मग आजूबाजूच्या रहिवासी इमारतीच्या खिडक्यांमध्ये घर करतात. त्यामुळे त्यांच्या विष्ठेतून व पिसांमधून श्वसनाचे आजार पसरत आहेत. नागरिकांच्या जिवाशी खेळणारे हे अनधिकृत कबुतरखाने बंद झाले पाहिजेत ही आमची मागणी आहे, असे मनसेच्या पर्यावरण विभागाचे अध्यक्ष जय शृंगारपुरे यांनी सांगितले. हिंदुजा रुग्णालयाजवळ समुद्र किनाऱ्यावर असाच कबुतरखाना अनधिकृतपणे तयार होत होता, तो बंद करण्यात आला आहे. कबुतरांना दाणे घालू नये असा पालिकेचा फलक असून त्या खालीच दाणे, गाठ्या विकणारा इसम बसत होता, अशी माहिती शृंगारपुरे यांनी दिली.

दादरचा कबुतरखाना बंद झाला पाहिजे किंवा तो शहराच्या बाहेर कुठेतरी न्या, अशीही मागणी त्यांनी केली. कबुतरखाना पुरातन असेल, तो हटवता येत नसेल तर या ठिकाणी क्लिन अप मार्शल ठेवून कबुतरांना दाणे घालणे बंद करावे, अशी मागणी त्यांनी केली. दादर हा गजबजलेला परिसर असून या ठिकाणी मोठ्या संख्येने ग्राहक खरेदीसाठी येतात, मोठ्या संख्येने दुकानदार, विक्रेते, रहिवासी आहेत. त्यांना या कबुतरांमुळे श्वसनाचे आजार होऊ शकतात. त्यामुळे हा कबुतरखाना अन्यत्र हलवण्याची गरज असल्याचे मतही त्यांनी व्यक्त केले.

दरम्यान, या विषयावर दादरमधील रहिवाशांशी चर्चा करण्यासाठी पालिकेच्या जी उत्तर विभागाच्यावतीने लवकरच एका बैठकीचे आयोजन करण्यात येणार आहे. दादरचा कबुतरखाना अन्यत्र हलवण्याविषयी बैठकीत चर्चा होण्याची शक्यता असल्याची माहिती सूत्रांनी दिली.

मनसेचे कबुतर जा जा जा….

कबुतरांच्या वाढत्या संख्येला आळा घालण्यासाठी मनसेच्या पर्यावरण सेनेने कबुतर जा जा जा… ही मोहीम हाती घेतली आहे. या मोहिमेद्वारे मुंबईतील अनधिकृत कबुतरखाने बंद करण्यासाठी पालिकेची विभाग कार्यालये आणि पोलीस विभाग यांच्याकडे पाठपुरावा केला जात आहे. तसेच समाज माध्यमांवरूनही कबुतरांच्या वाढत्या संख्येचे मानवाच्या श्वसनयंत्रणेवर कसे दुष्परिणाम होतात याची माहिती दिली जात आहे. या मोहिमेत या क्षेत्रातील तज्ज्ञ डॉक्टरांनाही सामावून घेण्यात आले आहे.

बीएनएचएसकडूनही जनजागृती

बॉम्बे नॅचरल हिस्ट्री सोसायटी (बीएनएचएस) या पर्यावरणवादी संघटनेनेही कबुतरांच्या वाढत्या संख्येविषयी चिंता व्यक्त करणारा एक माहितीपट नुकताच तयार केला होता. ‘कबुतरखाना : शहरी भागातील कबुतरांचा धोका’ हा माहितीपट कबुतरांच्या वाढत्या संख्येमुळे भविष्यात मानवाला कसे श्वसनाचे आजार जडू शकतात याबाबत जनजागृती करण्यासाठी तयार करण्यात आला आहे. शहरांमधील नागरिक सार्वजनिक ठिकाणी कबुतरांना खाद्य देत असल्यामुळे कबुतरांच्या संख्येची अनियंत्रित वाढ होत आहे. त्यामुळे पर्यावरणीय आणि सार्वजनिक आरोग्यविषयक समस्या उद््भवत असल्याचे यात म्हटले आहे.