रेल्वे सुरक्षा दलाच्या समुपदेशनानंतरही रेल्वेमार्गावर कचराच कचरा
मुंब्रा-पारसिक, गोवंडी आणि रावली जंक्शन येथे कचऱ्याचे संकट
प्रसंग पहिला
गाडी पारसिकच्या बोगद्यातून ठाण्याच्या दिशेने बाहेर येते.. कोंदट बोगद्यातून बाहेर पडल्याच्या आनंदात प्रवासी दरवाजातून बाहेर तोंड काढतो आणि वाऱ्याने उडालेली बाजूच्याच कचऱ्यातील एक पिशवी त्याच्या चेहऱ्यावर येऊन आदळते.. आसपासच्या कचऱ्याच्या डोंगराकडे पाहून प्रवासी चरफडतो आणि शिव्या घालत मुकाट चेहरा आत घेतो.
प्रसंग दुसरा
वडाळा स्थानकातून कुल्र्याच्या दिशेने जाणारी गाडी अचानक थांबते.. समोरच्या खांबावरील सगळे सिग्नल लाल झाले असतात.. एका सिग्नल यंत्रणेच्या पेटीजवळ जवळच्याच एका वस्तीतल्या काही लोकांनी कचरा पेटवल्याने सिग्नलच्या काही वायरी जळून राख झालेल्या असतात. प्रवासी चरफडत मुकाटपणे ‘आलिया भोगासी, असावे सादर’ म्हणत गाडय़ांमध्ये बसून राहतात..
रेल्वेमार्गाजवळील वस्त्यांमधून रुळांवर टाकण्यात येणाऱ्या कचऱ्याची डोकेदुखी दूर करण्यासाठी मध्य रेल्वेचे प्रभारी महाव्यवस्थापक जी. सी. अग्रवाल यांनी रेल्वे सुरक्षा दलाला रेल्वेमार्गाजवळील वस्त्यांमध्ये जाऊन तेथील रहिवाशांचे समुपदेशन करण्याचे आदेश दिले होते. परंतु, रावली जंक्शन, गोवंडी आणि पारसिक-मुंब्रा येथील झोपडपट्टय़ांमधील रहिवाशांशी संवाद साधून कचरा न टाकण्याविषयी सूचना देऊनही या ठिकाणी कचरा टाकण्याचे काम सुरूच आहे. त्यामुळे या परिसरातून रेल्वे जाताना प्रवाशांना अक्षरश: ‘नाक मुठीत’ धरावे लागत आहे.
पारसिक बोगद्याच्या ठाण्याजवळच्या भागात भास्करनगर आणि वाघोबानगर या भागातून दोन्ही बाजूने प्लॅस्टिकच्या पिशव्या, कपडय़ांच्या चिंध्या, रबरी वस्तू आदींचा खच दर दिवशी पडत असतो. रेल्वेने येथे संरक्षक भिंत बांधून तो कचरा अडवण्याचा प्रयत्न केला आहे. मात्र दुतर्फा कचऱ्याचे डोंगर तयार झाले आहेत. त्यातच वारा आल्यानंतर या कचऱ्यातील हलक्या वस्तू उडून रेल्वेमार्गावर येतात. प्लॅस्टिकच्या पिशव्या मोटरमन केबिनच्या किंवा इंजिनच्या काचेवर अडकल्या, तर त्यामुळे दुर्घटना होण्याची शक्यता आहे.
गोवंडी स्थानकाच्या टोकाला, वाशीच्या दिशेलाही जवळच्या झोपडपट्टीतून दर दिवशी प्रचंड प्रमाणात कचरा रेल्वेरुळांवर टाकला जात आहे. अनेकदा येथे कचरा पेटवण्याचे प्रकारही घडले आहेत. त्यामुळे स्थानकात येणाऱ्या धुरामुळे प्रवाशांना कोंदट वाटते. तसेच अनेकदा मोटरमननाही गाडी चालवताना अनेक समस्यांचा सामना करावा लागतो.
रावली जंक्शन आणि त्या बाजूची झोपडपट्टी तर रेल्वे प्रशासनासाठी डोकेदुखी ठरली आहे. रेल्वेमार्गाच्या दोन मीटरपेक्षाही कमी अंतरावर असलेल्या झोपडय़ा, रेल्वेमार्गावर बागडणारी आणि लघु-दीर्घशंका रेल्वेमार्गावरच उरकणारी लहान मुले, कचरा फेकणारे रहिवासी यांमुळे रावली जंक्शन येथे हार्बर मार्ग अक्षरश: कचऱ्यातूनच जातो. याशिवाय धारावी, मुलुंड-नाहूर-भांडूप, सँडहर्स्टरोड, शिवडी आदी ठिकाणीही रेल्वेमार्गावर प्रचंड कचरा पडतो. प्रवासी सुरक्षा आणि रेल्वे मालमत्तेचे संरक्षण हे प्रमुख काम असलेल्या रेल्वे सुरक्षा दलाला अपुऱ्या कर्मचारी संख्येमुळे आधीच अडचणींचा सामना करावा लागत आहे. त्यातही हे कर्मचारी वस्त्यांमध्ये जाऊन समुपदेशन करत आहेत. मात्र या समुपदेशनाचा रहिवाशांवर काहीच परिणाम होत नसल्याची तक्रार रेल्वे सुरक्षा दलाचे अधिकारी करत आहेत.
आमच्या कर्मचाऱ्यांनी या वस्त्यांमध्ये जाऊन तेथील रहिवाशांशी संवाद साधला होता. आमच्या पथकांनी या वस्त्यांमध्ये दोन-तीन वेळा जाऊन तेथील लोकांना कचरा रेल्वेमार्गावर न टाकण्याबद्दल सांगितले. त्याचे दुष्परिणामही पटवून दिले.
– सचिन भालोदे, मध्य रेल्वेचे वरिष्ठ विभागीय सुरक्षा आयुक्त
(( मुंब्रा आणि कळवा स्थानकांच्या दरम्यान असलेल्या पारसिकच्या बोगद्याजवळील रूळांच्या दुतर्फा कचऱ्याचे डोंगर निर्माण झाले आहेत. )))
