मुंबई : महाराष्ट्रासह देशातील आठ राज्यांमध्ये जंगली पशू, पक्ष्यांना बर्ड फ्ल्यूची लागण झाल्याचे समोर आले आहे. केंद्र सरकारने तातडीने दखल घेऊन कुक्कुटपालन व्यवसायाला असलेला संभाव्य धोका टाळण्यासाठी कुक्कुटपालक आणि औषध निर्माता कंपन्यांबरोबर संयुक्त बैठक घेऊन उपाययोजनांबाबत सूचना देण्यात आल्या आहेत.
देशात महाराष्ट्र, छत्तीसगड, झारखंड, आंध्र प्रदेश, मध्य प्रदेश, तेलंगाणा, कर्नाटक आदी आठ राज्यांमधील एकूण ३४ ठिकाणी कुक्कुटवर्गीय पक्ष्यांना बर्ड फ्ल्यूची लागण झाल्याचे समोर आले आहे. त्यापैकी झारखंडमध्ये दोन, तेलंगाणामध्ये तीन आणि छत्तीसगडमध्ये दोन ठिकाणी बर्ड फ्ल्यू सक्रीय असल्याचे दिसून आले आहे. या ठिकाणी गावरान कोंबड्या किंवा परसबागेतील कोंबड्यांना लागण झाली आहे. प्रत्यक्ष व्यावसायिक कुक्कुटपालन केंद्रात (पोल्ट्री) लागण झालेली नाही.
जंगली पशू आणि पक्ष्यांना बर्ड फ्ल्यू लागण होण्याच्या घटना वाढल्यात आहेत. महाराष्ट्रात वाघ, बिबट, गिधाड, कावळे, ससाणा आणि बगळे. मध्य प्रदेशात पाळीव मांजर, राजस्थानमध्ये बगळे आणि बिहारमध्ये कावळ्यांना बर्ड फ्ल्यूची लागण झाल्याच्या घटना समोर आल्या आहेत.
कोंबड्यांना प्रतिबंधक लस देण्याची सूचना
देशाच्या वेगवेगळ्या भागात बर्ड फ्ल्यूची लागण झाली असली तरीही व्यावसायिक कुक्कुटपालन केंद्रात (पोल्ट्री) अद्याप बर्ड फ्ल्यूची लागण झाली नाही. पण, संभाव्य धोका टाळण्यासाठी जैव सुरक्षेची काळजी घेण्यासह कोंबड्यांना भोपाळ येथील भारतीय विज्ञान शिक्षण आणि संशोधन संस्थेने तयार केलेली एच ९ एन २ (लो पॅथोजेनिक एव्हियन एन्फ्लूएंझा) या प्रतिबंधक लस देण्याची सूचना दिली आहे. देशात २००६ मध्ये पहिल्यांदा कोंबड्यांना बर्ड फ्ल्यूची लागण झाली होती. त्यानंतर आता बर्ड फ्ल्यूच्या विषाणूंचे अन्य प्रजातींमध्ये संक्रमण झाले आहे. वाघ, बिबटे, मांजरांसह जंगली पक्ष्यांना झालेली लागण धोक्याची घंटा मानली जात आहे. भविष्यात बर्ड फ्ल्यूच्या विषाणूचे मानवा- मानवांमधील संक्रमण टाळण्यासाठी जगभरात संशोधन सुरू झाले आहे.
राज्यात एसओपी तयार
राज्यात २०२१ मध्ये आलेल्या बर्ड फ्ल्यू साथीच्या काळात एकत्रित उपाययोजना करून साथ नियंत्रणात आणली होती. पशुसंवर्धन विभागाने तातडीने नियंत्रण आणि उपायोजना करणारी मार्गदर्शक प्रणाली (एसओपी) विकसीत केली आहे. वाघ, कावळे आणि परसबागेतील कोंबड्यांना लागण झाल्याची घटना राज्यात घडली असली तरीही पोल्ट्रीतील कोंबड्यांना अद्याप लागण झालेली नाही. पशुसंवर्धन विभाग त्या बाबत सतर्क आहे, अशी माहिती पशुसंवर्धन विभागाचे सह आयुक्त देवेंद्र जाधव यांनी दिली.
