मुंबई : नाशिकमधील महिलेने मरणाच्या दारात असलेल्या पतीला लहान आतडे दान करून त्याला नवजीवन दिले. जयश्री यांनी केलेल्या अवयव दानामुळे दुर्मीळ आणि गुंतागुंतीचे लहान आतड्यांचे प्रत्यारोपण करण्यात डॉक्टरांना यश आले. नाशिक येथील ग्लास फॅक्टरीमध्ये काम करणार प्रवीण विसपुते (४९) यांना सुमारे १० वर्षांपासून पोटामध्ये सतत संसर्ग, ताप आणि शरीर कमजोर करणाऱ्या वेदना असा त्रास होत होता. त्यामुळे त्यांनी अनेक डॉक्टरांकडे उपचार केले. पण बहुतांश डाॅक्टर व रुग्णालयांमध्ये त्यांना वेदनाशामक औषधे देऊन आणि अनिश्चित निदान करून घरी पाठवण्यात आले होते.
सुरतमध्ये काम करत असताना ३१ डिसेंबर २०२४ रोजी त्यांच्या पोटात खूप दुखू लागले. त्यामुळे त्यांना एका स्थानिक रुग्णालयामध्ये दाखल करण्यात आले. त्यानंतर तिथून त्यांना मोठ्या रुग्णालयात नेण्यात आले. या रुग्णालयामध्ये पोटाचा स्कॅन केल्यानंतर त्यांच्या लहान आतड्याला गँगरीन झाल्याचे निष्पन्न झाले. त्यांच्या जीवाला धोका असल्याने तातडीने शस्त्रक्रिया करून त्यांचे लहान आतडे काढून टाकण्यात आले, त्यामुळे त्यांना स्टमक डीकॉम्प्रेशनसाठी रायल्स ट्यूबवर आणि जिवंत राहण्यासाठी टीपीएनवर अवलंबून राहावे लागत होते.
विसपूते यांना सुपीरियर मेसेन्टेरिक आर्टरी (एसएमए) थ्रोम्बोसिस झाला होता. यामुळे लहान आतड्याला होणाऱ्या रक्तप्रवाहामध्ये दुर्मिळ आणि जीवघेणे ब्लॉकेज झाले होते. कॉन्जीनिटल हायपरकोग्युलेबल स्टेट हे याचे प्रमुख कारण होते, रक्त गोठू न देणाऱ्या नैसर्गिक घटकांच्या कमतरतेमुळे हे होते, कोणत्याही वयाच्या व्यक्तीला हा त्रास होऊ शकतो, अशी माहिती नानावटी मॅक्स सुपर स्पेशालिटी रुग्णालयाचे एचपीबी सर्जरी, लिव्हर आणि मल्टी ऑर्गन ट्रान्सप्लान्ट डॉ. गौरव चौबळ यांनी दिली.
१५० सेमीचे लहान आतडे प्रत्यारोपित
विसपुते यांच्या आतड्याचे गँगरीन, सेप्टिक शॉक आणि किडनीला गंभीर इजा यांसारखे जीवघेणे, गुंतागुंतीचे त्रास पुन्हा होण्याची अधिक शक्यता असल्याने त्यांना आतड्यांच्या प्रत्यारोपणाची गरज होती. त्यानुसार विसपूते यांच्या कुटुंबियांना त्याची माहिती देण्यात आली. यावेळी त्यांची पत्नी जयश्री विसपूते यांनी लहान आतडे दान करण्याचा निर्णय घेतला. त्यानुसार २३ फेब्रुवारी २०२५ रोजी विसपुते यांच्यावर प्रत्यारोपण शस्त्रक्रिया करण्यात आली. जयश्री यांचे जवळपास १५० सेमीचे निरोगी लहान आतडे विसपुते यांच्या पोटामध्ये प्रत्यारोपित करण्यात आले. ही प्रत्यारोपण शस्त्रक्रिया डॉ गौरव चौबळ यांनी केली. त्यांच्यासोबत चार शल्यचिकित्सक, तीन भूलतज्ञ, सहा वरिष्ठ परिचारिका आणि इतर प्रशिक्षित निमवैद्यकीय कर्मचारी यांची तुकडी होती.
भारतात ७ ते ८ शस्त्रक्रिया होतात
पोटातील अवयवांच्या सर्व प्रत्यारोपणांमध्ये लहान आतड्याचे प्रत्यारोपण सर्वात दुर्मिळ मानले जाते. एका वर्षभरात संपूर्ण जगभरात जवळपास १०० लहान आतड्यांची प्रत्यारोपणे करण्यात येताक आणि त्यापैकी ७ ते ८ भारतात केली जातात. विसपुते यांच्या शस्त्रक्रियेला एक महिना झाला असून, त्यांची तब्येत पूर्णपणे बरी होण्याच्या मार्गावर आहे. जराही वेदना न होता किंवा टोटल पॅरेंटरल न्यूट्रिशनवर अवलंबून न राहता ते खाऊ शकत आहेत. जयश्री यादेखील आता त्यांचा नेहमीचा आहार घेऊ लागल्या आहेत. रुग्णाला २० मार्च २०२५ रोजी रुग्णालयातून घरी पाठवण्यात आले.
मी जगू शकणार नाही, असे वाटले होते. मात्र डॉक्टर व त्यांच्या संपूर्ण तुकडीने मला जगण्याची नवी आशा दिली. रुग्णालयातील डॉक्टर, परिचारिका, कर्मचारी आणि माझ्या परिवाराचा आभारी आहे. ते सर्व माझे जीवनरक्षक आहेत. अशी प्रतिक्रिया प्रवीण विसपुते यांनी व्यक्त केली.