चंद्रपूर: मानव-वन्यजीव संघर्ष टाळण्यासाठी ताडोबा अंधारी व्याघ्र प्रकल्पाच्या वतीने बफर व कोअर क्षेत्रातील ६० गावामधील ३०० गुराख्यांसाठी जनजागृती कार्यशाळा घेण्यात आली. या कार्यशाळेत गुराख्यांना मानव-वन्यजीव संघर्ष टाळणे व उपाययोजना यावर मार्गदर्शन करण्यात आले. विशेष म्हणजे, कार्यशाळेनंतर गुराख्यांसाठी खास ताडोबा व्याघ्र सफारी आयोजन करण्यात आले होते.

या कार्यशाळामध्ये मुख्यत: वाघ, बिबट, अस्वल व साप या प्राण्यांचे निसर्गातील व्यवहार, त्यांच्या सवयी व शरीराची रचना याविषयी सविस्तर सादरीकरणाच्या माध्यमातून व चर्चासत्रामधून मांडण्यात आले. मानव-प्राणी संघर्ष टाळण्यासाठी कोण-कोणत्या उपाय-योजना व सावधगीऱी म्हणून काय करणे आवश्यक आहे, या बद्दल सविस्तर माहिती देण्यात आली. वाघ, बिबट हेतूपुरेस्पुर हल्ला करत नाही, चुकून घडतात, जसे वनक्षेत्रात बसून असल्यावर वाघाला हे वन्यप्राणी आहे असे जाणवते कारण वाघाचे डोळ्याना एक्सरे दिसल्यासारखे दिसते आणि लहानपणापासून वाघ व बिबट यांनी वनक्षेत्रात ४ पायचे प्राणी पाहून असतात तेव्हा वाकलेली प्रत्यके गोष्ट त्यांना वन्यप्राणी आहे असे जाणवते, तेव्हा अपघाताने या घटना घडतात. अशा साध्या व सोप्या पद्धतीने चर्चासत्राच्या माध्यमातून विषय मांडण्यात आले आणि गुराखी यांना सुद्धा या विषयाला समजून घेतले. या सोबतच सर्व सहभागी गुराखी यांना संरक्षणासाठी घुंगरू असलेली व बोथड लोखंडाचे टोक असलेली बांबू काठी देण्यात आली. सदर काठी वापरतांना आवाज होत राहतो हे विशेष.

सदर चर्चासत्रामध्ये गुराखी यांनी सुद्धा त्यांचे मत व्यक्त करतांना म्हणाले कि, वाघ व बिबट हे मुद्दाम मानवावर हल्ला करत नाही. या घटना अकास्मित व अपघाताने घडतात. वाघ व बिबट यांचे निसर्गातील रचना व व्यवहार आम्हाला या कार्यशाळेच्या माध्यमातून सविस्तर कळल्याचे सांगितले. या शिवाय या सर्व गुराखी यांच्यासाठी दुपारच्या जेवणानंतर ताडोबा सफारीचे सुद्धा आयोजन करण्यात आले होते. सदर सर्व गुराखी यांनी प्रथमच या ताडोबा सफारीचा आनंद घेतला. आणि या सफरीमध्ये त्यांना वाघाचे दर्शन झाले हे विशेष. सदर उपक्रम मुख्य वनसंरक्षक तथा ताडोबाचे क्षेत्र संचालक डॉ. जितेंद्र रामगावकर, बफरच्या उपसंचालक पियुषा जगताप, उपसंचालक कोअर आनंद रेड्डी, विभागीय वनाधिकारी सचिन शिंदे यांच्या मार्गदर्शनाखाली आयोजित करण्यात आली होती. याशिवाय सदर उपक्रमाकरिता सर्व वनपरिक्षेत्र अधिकारी व त्यांच्या क्षेत्रीय कर्मचारी यांनी मोलाची भूमिका बजावली. सदर कार्यशाळा निसर्ग शिक्षण संकुल आगरझरी व मदनापूर येथे आयोजित करण्यात आली होती. सदर उपक्रम यशस्वी होण्यासाठी वनपरिक्षेत्राधिकारी संतोष थिपे, योगिता मडावी, अमोल कवासे, श्रीधर बालपणे यांनी सहकार्य केले.

Story img Loader