शफी पठाण, लोकसत्ता

‘राजा उदार झाला, दोन कोटींचा निधी मिळाला..’ असा काव्यात्मक आनंदीआनंद संमेलनाच्या मांडवात साजरा होत असतानाच त्या आनंदाच्या जोडीने एक सुप्त शंकाही वर्तवली जात होती. काय होती ती शंका? ती शंका ही होती की या भरभक्कम अनुदानाच्या ओझ्याखाली साहित्य महामंडळाची स्वायत्तता खरंच तग धरू शकेल? परंतु, हा प्रश्न भविष्यासाठीचा होता. अनुदानाची रक्कम वाढताचक्षणी महामंडळाची स्वायत्तता जीव सोडेल, असे मात्र कुणालाही वाटले नव्हते. घडले मात्र तसेच. शासनाच्या दोन कोटींनी अगदी पहिल्याच वर्षी साहित्यिक अमृतकुंभाला पार सच्छिद्र करून टाकले. याला निमित्त ठरली संमेलनाच्या मांडवातच झालेली महामंडळाची बैठक.

grand alliance government accelerate the shaktipeeth highway work after election victory
निवडणुकीत प्रचंड बहुमत… आता महायुती सरकारकडून शक्तिपीठ महामार्गाला गती?
Ayurvedic Natural Remedies | Health Tips Ayurvedic Remedies
…तर औषधाची गरजच नाही! वाचा निरोगी आयुष्य जगण्यासाठी…
Chandrapur, bribe, police sub-inspector,
चंद्रपूर : ५० हजाराची लाच, पोलीस उपनिरीक्षक प्रतिबंधक विभागाच्या जाळ्यात
khasdar krida mahotsav, Yashwant Stadium,
नितीन गडकरी म्हणाले, “नागपुरात एक लाख कोटींची कामे केली, पण…”
Akola Municipal Corporation Election news in marathi
अकोला महापालिकेतील ‘प्रशासक राज’ केव्हा संपणार?; संभाव्य निवडणुकीसाठी मोर्चेबांधणी, वर्चस्व राखण्याचे भाजपपुढे आव्हान
mmrda planning to build a creek bridge from kasarvadavali to kharbav in bhiwandi
ठाणे आणि भिवंडी शहरातील अंतर कमी होणार; कासारवडवली ते खारबाव खाडीपुलासह जोडरस्ता प्रकल्पाची आखणी
Badlapur, chemical sewage channel, underground sewerage scheme, old channel, sewage Badlapur, l
बदलापूर : रासायनिक सांडपाणी वाहिनीचा प्रश्न सुटणार! १२८ कोटींच्या भुयारी गटार योजनेला सुरुवात, जुनी वाहिनी बदलणार
PMC companies contributed crores from CSR funds is unused
सात कोटींची रक्कम पालिकेकडे पडून? नक्की काय आहे प्रकार

या बैठकीत मराठवाडा साहित्य परिषदेने ठरावाबाबत काही सूचना केल्या. ‘फ्रॅक्चर फ्रीडम’ पुस्तकाला जाहीर केलेला पुरस्कार राज्य सरकारने रद्द केला. शासनाची ही कृती साहित्याचे अवमूल्यन करणारी तर आहेच शिवाय दडपशाही दर्शविणारीही आहे. त्यामुळे शासनाच्या या कृतीचा निषेध करणारा ठराव संमेलनाच्या समारोपीय कार्यक्रमात मांडावा, तसेच महाराष्ट्राच्या इतिहास पुरुषांविविषयी सतत अपमानास्पद विधाने करणारे राज्यपाल भगतसिंह कोश्यारी यांच्याही निषेधाचा ठराव मांडावा आणि स्वार्थासाठी मतदारांचा विश्वासघात करून पक्षांतर करणाऱ्या नेत्यांना सभागृहातून परत बोलावण्याचा अधिकार मान्य करणारा कायदा करण्याची मागणी करणारा ठरावही समारोपीय कार्यक्रमात मांडावा, अशी लेखी सूचना करण्यात आली. परंतु, कोटींच्या कृतज्ञतेपोटी जणू विकलांग झालेल्या महामंडळाने सरकारविरोधातील या ठरावांना स्पष्ट नकार दिला.

यातूनच पुढच्या संमेलनांत सरकारच्या दडपणासमोर महामंडळाचा कणा किती ताठ असेल, याचा अंदाज यायला लागला आहे. सरकारच्या दोन कोटींनी अपेक्षित परिणाम दाखवायला सुरुवात केली आहे. संमेलनाच्या विविध मंचांवरून अभिव्यक्तीचा अखंड गजर सुरू असताना प्रत्यक्षात मात्र अभिव्यक्तीचे प्रमाण ठरू पाहणाऱ्या विषयांना पद्धतशीर दडपले गेले. विशेष म्हणजे, या बैठकीत एक विरुद्ध सर्व अशा ‘बहुमताने’ ही दडपशाही जिंकली. तरी एक मार्ग होता. तो म्हणजे अध्यक्षांच्या अधिकाराचा. साहित्यहिताचा ठराव मांडण्याला महामंडळच विरोध करीत असेल तर अशा वेळी संमेलनाध्यक्षांना आपला विशेषाधिकार वापरून असा ठराव मांडता येऊ शकतो. त्यासाठी संमेलनविषयक नियमांची कोणतीही आडकाठी नाही. परंतु, अध्यक्षांच्या सदसद्विवेकबुद्धीनेही त्यांना तसे कुठलेच संकेत दिले नाहीत आणि सरकारविरोधातील ठराव टाळून महामंडळाने कोटींची ‘कृतज्ञता’ व्यक्त केलीच.

Story img Loader