वर्धा : हिंदू धर्मात यशोदा जयंतीला खूप महत्त्व आहे.पंचांगानुसार फाल्गुन महिन्यातील कृष्ण पक्षातील षष्ठी तिथीला यशोदा जयंती साजरी केली जाते. यशोदा जयंती उत्तर भारतीय चंद्र दिनदर्शिकेनुसार दरवर्षी कृष्ण पक्ष षष्ठी तिथीला फाल्गुन महिन्यात साजरी केली जाते. तथापी गुजरात, महाराष्ट्र आणि दक्षिण भारतीय राज्यांमध्ये स्वीकारल्या गेलेल्या अमंता चंद्र कॅलेंडरमध्ये, यशोदा जयंती माघा चंद्र महिन्यात साजरी केली जाते. यशोदा माता जयंती दोन्ही कॅलेंडरमध्ये एकाच दिवशी साजरी केली जाते.
पौराणिक कथेनुसार द्वापर युगात जेव्हा भगवान विष्णू कृष्णाच्या रूपात अवतरले, तेव्हा त्यांचा जन्म आई देवकीच्या हातून झाला होता, परंतु त्यांचे पालनपोषण आई यशोदा यांनी केले. धार्मिक मान्यतेनुसार या दिवशी भगवान श्रीकृष्ण आणि माता यशोदा यांची पूजा केल्याने चांगल्या संततीचा जन्म होतो, अशी माहिती वैदिक साहित्याच्या अभ्यासक लतिका चावडा यांनी दिली. या वर्षी यशोदा जयंती हा सण फाल्गुन महिन्यात शुक्रवार १ मार्च २०२४ रोजी साजरा केला जाणार आहे. या दिवशी षष्ठी तिथी १ मार्च २०२४ रोजी सकाळी ६:२१ वाजता सुरू होईल आणि षष्ठी तिथी २ मार्च २०२४ रोजी सकाळी ७:५३ वाजता समाप्त होईल.
हेही वाचा…Morning Habits For Success: आयुष्यात यशस्वी होण्यासाठी बदला तुमच्या सकाळी उठल्यानंतरच्या या सवयी
एका पौराणिक कथेनुसार, माता यशोदा यांना भगवान श्रीकृष्णाच्या बालस्वरूपाचे संगोपन करण्याचा विशेषाधिकार मिळाला होता. भगवान श्रीकृष्ण हा विष्णूचा अवतार मानला जातो. अधर्माचा नाश आणि पृथ्वीवर धर्माची स्थापना करण्यासाठी भगवान विष्णू वेळोवेळी अवतार घेत असतात. द्वापर युगात जेव्हा कंसाचा पृथ्वीवर अत्याचार खूप वाढला, तेव्हा त्याला संपवण्यासाठी कंसाची बहीण देवकीच्या पोटी भगवान श्रीकृष्णाचा जन्म झाला. त्यांचा जीव वाचवण्यासाठी त्यांचे वडील वासुदेव श्रीकृष्णाला त्यांचा मित्र नंदासोबत सोडून गेले होते.
यशोदा माता नंदजींच्या पत्नी होत्या. श्रीकृष्णाचे बालपण नांदगाव व गोकुळ येथे गेले. आई यशोदेने श्रीकृष्णाला मोठ्या प्रेमाने आणि स्वतःच्या मुलाप्रमाणे वाढवले. तिचे तिच्यावर खूप प्रेम होते आणि श्री कृष्ण देखील माता यशोदेवर खूप प्रेमळ होते. ब्रजमधील सर्व लोक श्रीकृष्णाच्या लीला परिचित होते. भगवान श्रीकृष्णांना यशोधनंदन असेही म्हणतात.
हेही वाचा…तुम्हीही उन्हात जाताना ‘SPF 50’ सनस्क्रीन वापरताय का? मग त्वचारोग तज्ज्ञ काय सांगतात वाचाच
यशोदा जयंती पूजेचे फायदे
या दिवशी माता यशोदासोबत श्रीकृष्णाची पूजा केल्याने माणसाचे सर्व दुःख दूर होतात, असा विश्वास आहे. विशेषत: ज्यांना अपत्यप्राप्तीची इच्छा असते, त्यांनी या दिवशी पूजा केल्याने संततीचा आनंद मिळतो. यशोदा जयंतीच्या दिवशी पूजा केल्याने कुटुंबात आनंदाचे वातावरण राहते आणि कुटुंबात आपुलकी राहते. याशिवाय धनात वृद्धी होते आणि भगवान श्रीकृष्णाचा आशीर्वाद मिळतो.यशोदा जयंतीच्या दिवशी यशोदा माता श्रीकृष्णाच्या मांडीवर असलेल्या चित्राची पूजा करण्याची परंपरा आहे. या दिवशी उपासकाने सकाळी स्नान करावे व स्वच्छ वस्त्र परिधान करावे. त्यानंतर पूजेच्या ठिकाणी यशोदा मातेचे श्रीकृष्णाला मांडीवर घेतलेले चित्र स्थापित करा.उदबत्त्या पेटवून त्यांच्या फोटोला रोळी-चाळ लावून तिलक लावावा. नंतर चंदन लावावे, फळे व फुले अर्पण करावीत आणि सुपारी अर्पण करावी. यानंतर त्यांना लोणी आणि साखरेचा अर्पण करून आरती करावी.
