नवनीत

बाळकृष्ण गंगाधर देशपांडे या महाराष्ट्रीय भूवैज्ञानिकाचे नाव ‘तेल आणि नैसर्गिक वायू महामंडळ’ या संस्थेत आजही मोठ्या आदराने घेतले जाते.

आपण ज्या मूलद्रव्यांना ‘दुर्मीळ मृत्तिका’ म्हणतो, त्या मूलद्रव्यांची खनिजे २०१० मध्ये अचानक प्रकाशझोतात आली. त्यापूर्वी त्या खनिजांच्या खाणींमधील आणि त्यांच्यावर अवलंबून…

मानवाच्या माहितीत ११८ मूलद्रव्ये आहेत. या मूलद्रव्यांमधे १७ अशा मूलद्रव्यांचा एक गट आहे, ज्यांना रसायनविज्ञानात ‘दुर्मीळ मूलद्रव्ये’ किंवा ‘दुर्मीळ मृत्तिका’ (रेअर…

जिथे भूकंपाचे धक्के कधी जाणवणारच नाहीत, अशी जागा पृथ्वीवर नाही. तथापि, काही ठिकाणे अशी आहेत, की जिथे भूकंप अगदी क्वचित जाणवतो,…

चंद्रावर गेलेल्या शेवटच्या मोहिमेतले, प्रत्यक्ष चांद्रभूमीवर पाऊल ठेवलेले एक चांद्रवीर वैज्ञानिक आहेत. त्यांचे नाव आहे हॅरिसन श्मिट आणि त्यांचा विषय आहे…

अणुऊर्जा प्रकल्पांसाठी आण्विक इंधनाची आवश्यकता असते. त्यासाठी युरेनियम हे इंधन म्हणून वापरले जाते.

माणसाला माहिती असणाऱ्या खनिजांची संख्या सुमारे साडेपाच हजारांवर आहे. तथापि ही सर्वच खनिजे आपल्यासाठी उपयुक्त असतीलच असे नाही.

अमेरिकेतली स्मिथसनाइट इन्स्टिट्यूट ही जगातल्या नावाजलेल्या संशोधन संस्थांपैकी एक आहे. पण एका खनिजवैज्ञानिकाच्या मृत्युपत्राद्वारे आलेल्या संपत्तीतून ही संस्था उभी राहिली, हे…

खनिजविज्ञानाला भूविज्ञानाची एक शाखा म्हणून मान्यता मिळण्यास सोळाव्या शतकाच्या पूर्वार्धात सुरुवात झाली.

ज्या नद्यांची लांबी जास्त असते त्या नद्यांच्या मुखापाशी त्रिभुज प्रदेश निर्माण होतो. जगातला सर्वात मोठा त्रिभुज प्रदेश म्हणजे गंगेच्या मुखांशी वसलेले,…

१८९७ मध्ये शिलाँग इथे झालेल्या भूकंपानंतर भारतातली पहिली भूकंप वैज्ञानिक वेधशाळा १ डिसेंबर १८९८ रोजी अलिपूर या कोलकाताच्या उपनगरात स्थापन…