डॉ. विवेक पाटकर
लक्षणांचे वर्णन केल्यास संसर्गजन्य रोगाचे निदान करण्यासाठी एडवर्ड फायगनबॉम यांनी १९६५मध्ये ‘मायसिन’ ही तज्ज्ञ प्रणाली (एक्स्पर्ट सिस्टीम) विकसित केली. तिने वैद्यकीय क्षेत्रात कृत्रिम बुद्धिमत्ता वापराची मुहूर्तमेढ रचली असे मानले जाते. त्या प्रणालीत तशा विशिष्ट रोगांची लक्षणे, निदान पद्धती, गुणकारी औषधे इत्यादी उपलब्ध सर्व माहिती साठवून ठेवली होती. डॉक्टर जसे रुग्णाला काही प्रश्न विचारतो तसे ते या प्रणालीच्या संगणकाच्या पटलावर उमटत. त्यांची दिलेली टंकलिखित उत्तरे संग्रहित माहितीसाठ्यातील माहितीशी ताडून पाहिली जात आणि विश्लेषण करून रोगाचे निदान पटलावर दर्शविले जात असे. त्यानंतर उपचारासाठी औषधे, ती घेण्याचा क्रम, होऊ शकणारे सहपरिणाम तसेच आहाराबाबत सूचना मिळत. आता असा संवाद मौखिकही होऊ शकतो. गेल्या सहा दशकांत रोगनिदानासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्ता आधारित कित्येक रोगविशेष तज्ज्ञ प्रणाली विकसित झाल्या आहेत. ‘सीझ’ ही एपिलेप्सी म्हणजे फेफरं यांचे निदान करणारी, तसेच ‘मायक्रोस्ट्रोक’ ही पक्षाघाताशी निगडित तज्ज्ञ प्रणाली, ही त्याची उदाहरणे. भविष्यात, प्रत्यक्ष डॉक्टरऐवजी अशी प्रणाली रुग्णांचे पहिले निदान करेल असे संकेत आहेत.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
