मानसिक स्वास्थ्याचा दुसरा निकष म्हणजे परिस्थितीतील तणावांना सामोरे जाताना व्यक्ती स्वत:ला उत्साही आणि सक्रिय ठेवू शकते. ती स्वत:च्या विघातक भावनांना नियंत्रणात ठेवून त्यांचा परिणाम वर्तनावर होऊ देत नाही. औदासीन्य, चिंतारोग, पॅनिकअटॅक, फोबिया, आघातोत्तर तणाव, मंत्रचळ असे त्रास असताना हा निकष धोक्यात आलेला असतो. चिंता, भीती, राग, उदासी या भावना सर्व माणसांना असतात. मात्र त्यांचे प्रमाण वाढले आणि त्याचा माणसाच्या वागण्यावर दुष्परिणाम होऊ लागला, तर मानसोपचार आवश्यक ठरतात. चिंता आणि औदासीन्याशी संबंधित एक आजार परदेशात मोठय़ा प्रमाणात पाहायला मिळतो. आपल्या देशातही हा आजार आहे, पण त्याचे योग्य निदान न झाल्याने रुग्ण वेदनाशामक किंवा शक्तिवर्धक औषधे वर्षांनुवर्षे घेत राहतात. पण या आजाराचे मूळ औदासीन्यामध्ये असते. अँटीडिप्रेसंट औषधांनी या रुग्णाला काही काळ बरे वाटते. या आजाराला ‘क्रोनिक फटिग सिंड्रोम’ किंवा ‘फायब्रोमायाल्जिया’ असे म्हणतात.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा