डॉ. श्रुती पानसे contact@shrutipanse.com
आपण अनेकांना आपलं प्रेरणास्थान मानत असतो. इतर व्यक्तींकडून शिकण्यासारखं खूप काही आहे असं वाटतं, तेव्हा आपण त्यांना आदर्श मानतो. कधी असाही विचार करायला हवा, की आपल्यातही काही आदर्श वाटतील अशा गोष्टी आहेत का? आपल्यातली शक्तिस्थानं कोणती?
किमान एक गोष्ट अशी कोणती आहे, की जी आपलीच आपल्याला आवडते? उत्साही स्वभाव, निर्णयक्षमता, न रागावण्याची वृत्ती, प्रश्नांच्या मुळाशी जाण्याची सवय अशी काही विशिष्ट प्रकारची स्वभावरचना? किंवा एखादं शिकून घेतलेलं विशेष कौशल्य? अशा एक किंवा अनेक घटना- ज्यात आपण घेतलेले आणि योग्य ठरलेले निर्णय, जे कदाचित दुसरा कोणी घेऊ शकला नसता? अशा गोष्टी शोधून, तपासून या बाबतीत ‘आपणच आपलं प्रेरणास्थान’ असं आपण म्हणू शकतो.
स्वत:ला काय आवडतं, काय चांगलं जमतं, हे माहीत नसणारी बरीच माणसं असतात. कधी स्वत:कडे बघायला, स्वत:चं विश्लेषण करायला वेळच झालेला नसतो. स्वत:ला कमी लेखण्याची प्रवृत्ती असल्यामुळे – आपल्यात काही चांगलं असू शकत नाही असा न्यूनगंड असतो. संसार, नोकरी वा घरकामात गुंतल्यामुळे स्वत:तल्या गुणांची जाणीवच हरवून बसते. असं होऊ नये म्हणून सर्वात जास्त प्रयत्न आपणच करायला हवेत.
यासाठी स्वत:ला मोकळं करायला हवं! आपण अनेकदा इतरांसाठी अनेक कामं उत्कृष्ट पद्धतीने करतो. दुसऱ्या कोणाकडून शाबासकी मिळावी, प्रोत्साहन मिळावं याची अपेक्षा करतो. मात्र, स्वत:ची शाबासकी मिळण्यासाठीही काही गोष्टी करायला हव्यात. अशी स्वत:चीच सतत शाबासकी मिळवत राहिलो, स्वत:शी मोकळेपणानं बोलत राहिलो, तपासत राहिलो तर आपल्या वाटेवरच्या खाणाखुणा आपल्याला नक्कीच सापडतील.
जर शोधूनही अशा खाणाखुणा सापडल्या नाहीत; सतत चुकलेले निर्णय, अपयशच डोक्यात भिरभिरत राहिलं, तर त्यापासून दूर जायला हवं. कारण अपयश आपल्याला हेच शिकवतं की, काहीतरी चुकलंय नक्की! काय चुकलंय, ते शोधायचं आणि मार्ग काढायचा! कदाचित ‘मार्ग काढणं’ हेच आपलं शक्तिस्थान असू शकतं!
