थॉर हायरडाहल हा कृतिशील मानववंशशास्त्रज्ञ तसेच नॉर्वेजियन दर्यावर्दी २८ एप्रिल १९४७ रोजी जीव पणाला लावून दक्षिण अमेरिकेतील पेरूच्या पश्चिम किनाऱ्यावरून प्रशांत महासागरातील पॉलिनेशिया द्वीपसमूहाकडे निघाला. त्याची मोहीम विक्षिप्तपणाची परिसीमा वाटण्याजोगी होती. पाच दणकट, खंबीर मनाच्या सहकाऱ्यांसह थॉरने साडेतीन महिन्यांत अत्याधुनिक उपकरणांशिवाय प्रशांत महासागरातून तराफ्यावरून सात हजार ९६३ किमी अंतर पार केले. थॉरबरोबर त्याचा पाळीव पोपट लोरिटाही होता. एकेकाळी ‘फातु हिवा’ बेटावर थॉर पती-पत्नी वर्षभर राहिले होते. तेथे त्यांना इंका संस्कृतीतील ‘कॉन-टिकी’ हा वीरपुरुष पेरूहून तराफ्याने पॉलिनेशियात पोहोचतो, असे स्पॅनिश ग्रंथांतून आणि ज्येष्ठांकडून समजले होते. प्राचीन काळी केवळ नक्षत्र-निरीक्षणाने अतिविशाल प्रशांत महासागरात नौकानयनपटूंनी दीर्घ समुद्रप्रवास केला होता. आपल्यालाही तसे जमते का, हे थॉरला तपासायचे होते. त्याने इक्वाडोरमधील सुतारांकडून प्राचीन बांधकाम-तंत्राने काटेसावरीसारख्या झाडाच्या ओंडक्यांचा ‘कॉन-टिकी’ हा ३० फुटी हलका, चिवट तराफा मोहिमेसाठी बांधून घेतला. त्यासाठीचा निधी न्यूयॉर्कमधील ‘एक्सप्लोर्स क्लब’ने पुरवला.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
