हॅलोजन हे मूलद्रव्यांचे कुटुंब क्षारांच्या निर्मितीत आघाडीवर आहे. या कुटुंबाचा सदस्य असणाऱ्या क्लोरिनपासून बनलेला, अगदी प्राचीन काळापासूनचा सुपरिचित क्षार म्हणजे नेहमीचे ‘मीठ’ – सोडियम क्लोराइड! हॅलोजन गटातील सर्वात प्रथम शोधले गेलेले मूलद्रव्य हेसुद्धा क्लोरिनच. हे मूलद्रव्य १७७४ साली कार्ल शील या स्वीडिश वैज्ञानिकाने शोधले. पायरोल्युझाइट (मँगेनीज डायऑक्साइड) या खनिजावर म्युरिअॅटिक (हायड्रोक्लोरिक) आम्लाची क्रिया झाल्यानंतर त्यातून एक हिरवट वायू बाहेर पडल्याचे कार्ल शीलला दिसून आले. आम्लधर्मी असणारा हा वायू, वस्तूचा रंग घालवीत असल्याचे निरीक्षण शीलने नोंदवले. आम्लधर्मी पदार्थात ऑक्सिजनच्या अणूचा समावेश असलाच पाहिजे, या तत्कालीन समजुतीपायी हा वायू म्हणजे एखादे ऑक्सिजनयुक्त आम्ल असण्याची शक्यता त्याने व्यक्त केली. अखेर क्लोरिनचे स्वतंत्र अस्तित्व मान्य होण्यास इंग्लिश संशोधक हंफ्री डेव्ही याचे १८१० साली रॉयल सोसायटीला सादर केले गेलेले निष्कर्ष महत्त्वाचे ठरले.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा