ocean and climate change effects of climate change on oceans zws 70

समुद्री हिम वितळल्याने समुद्रजल पातळी वाढत आहे. ध्रुवीय अस्वल, सील, पेंग्विन, वॉलरस, व्हेल अशा प्राण्यांना जगणे मुश्कील झाले आहे.

(संग्रहित छायाचित्र) ; फोटो- लोकसत्ता

पृथ्वीचा ७० टक्के भाग ज्या महासागराने व्यापला आहे त्यावर हवामान बदलाचे परिणाम दिसू लागले आहेत. एक तर महासागर हा पृथ्वीचा कार्बन शोषक म्हणून कार्य करतो आणि आपल्याला मोठय़ा प्रमाणात ऑक्सिजन देतो. जागतिक तापमानवाढीतील अतिरिक्त ९० टक्के उष्णता महासागरच शोषून घेत आहेत. सागर नसता तर वातावरणाचे तापमान ५६ अंश सेल्सिअस होऊन एव्हाना मानव प्रजाती संपली असती. सागराच्या या संरक्षक भूमिकेमुळे त्याच्या उदरातील असंख्य जीव संकटात आहेत. प्रवाळ भित्तिका पांढुरकी पडत असल्याने त्यावर अवलंबून असणारी सागरी जैवविविधतादेखील संपुष्टात येईल. सागरी मत्स्यप्रजातींचे वेडेवाकडे स्थलांतर होत आहे. मुंबईच्या आसपास आढळणारा बोंबील आता गुजरातच्या दिशेने सरकल्यामुळे त्यावर अवलंबून असलेल्या मच्छीमारांच्या उपजीविकेचा प्रश्न निर्माण झाला आहे. सगळय़ाच मासळीच्या किमती अवाच्या सवा वाढल्या आहेत. पाण्याचे तापमान वाढल्यामुळे माशांची वाढ आणि विकास यावरही घातक परिणाम होत आहेत. काही वर्षांपूर्वी गिरगाव चौपाटीवर आलेली जेलीफिशची पिल्ले आणि पाकट-पिल्ले अशीच चुकून, मानवाच्या सणासुदीच्या वहिवाटीत आली होती.

समुद्री हिम वितळल्याने समुद्रजल पातळी वाढत आहे. ध्रुवीय अस्वल, सील, पेंग्विन, वॉलरस, व्हेल अशा प्राण्यांना जगणे मुश्कील झाले आहे. क्रीलचे कमी उत्पादन आणि शैवालाचा तुटवडा यामुळे मोठय़ा भक्षकांना अन्न मिळत नाही. वाढलेल्या जलपातळीमुळे किनाऱ्यावर वास्तव्य करणाऱ्या प्राण्यांच्या अन्नग्रहण आणि प्रजनन प्रकियेत अडथळा येतो.

आणखी वाचा

possibility of cloudy weather in maharashtra due to low pressure area formed in bay of bengal

रविवारपासून पुन्हा ढगाळ वातावरण; जाणून घ्या, थंडीची लाट, कमी दाबाच्या क्षेत्राचा परिणाम

सूर्यप्रकाश भरपूर प्रमाणात असूनही भारतीयांमध्ये ‘Vitamin D’ची कमतरता…

nashik municipal corporation taken steps towards making water from borewells available in certain locations

नाशिक शहरात विंधन विहिरींतील पाण्याचा पर्याय; टंचाई निवारणार्थ महापालिकेची व्यवस्था

‘शेवटी मरण चुकवता येत नाही…’ हरणावर जंगली कुत्र्याचा क्रूर हल्ला; VIDEO पाहून उडेल थरकाप

One decision can change your life fish jumping in big ocean shocking video goes viral

जिथं भीती संपते तिथं आयुष्य सुरु होतं! ‘या’ छोट्याश्या माशाचा VIDEO पाहून कळेल एका निर्णयानं संपूर्ण आयुष्य कसं बदलतं

Tiger enters toilet window viral video on social media

बापरे! शौचालयाच्या खिडकीत शिरला वाघ, मान बाहेर काढली अन्…, VIDEO मध्ये पाहा पुढे काय झालं…

Dinosaur, India Dinosaur, Dinosaur Extinction,

भारतातील डायनासोर नामशेष का झाले? समोर आलं महत्त्वाचं संशोधन…

Pune Water Supply, Water Resources Department,

पुण्याच्या पाण्याचे नियंत्रण जाणार जलसंपदा विभागाच्या ताब्यात? नक्की काय आहे कारण !

समुद्राच्या प्रवाहातील बदल, कमी दाबाचे पट्टे निर्माण होणे आणि चक्रीवादळासारखी संकटे वारंवार आणि अधिक तीव्रतेने येणे यामुळे भारतात गेल्या पाच-सहा वर्षांत अनेक नैसर्गिक आपत्ती आल्या. याचे सामाजिक, आर्थिक आणि मानसिक परिणाम झाले. प्रवाह बदलामुळे पृथ्वीवरील हवामान आणि पर्जन्यमान यात मोठा बदल होतो. मान्सूनची बिघडलेली शिस्त, अवकाळी पाऊस, ओला नाही तर कोरडा दुष्काळ या साऱ्याचा संपूर्ण देशावर, जनतेवर, अन्नधान्य उत्पादनावर परिणाम होतो.

हवामान बदलाचा सागरावर होणारा आणखी एक परिणाम म्हणजे समुद्रजलाचे आम्लीकरण. वातावरणातील ३० टक्के मानवनिर्मित कार्बन डायऑक्साइड सागरजलात मिसळून काबरेनिक आम्ल तयार होते. त्यामुळे सागरी जीवांचे शंख-शिंपले, कवच इत्यादी कॅल्शियम काबरेनेटने तयार झालेले भाग विरघळू लागतात. सागरी अन्नसाखळीत अडथळे येतात. हे दुष्परिणाम टाळण्यासाठी प्रामाणिक प्रयत्न गरजेचे आहेत.

– डॉ. नंदिनी वि. देशमुख

मराठी विज्ञान परिषद

ईमेल : office@mavipa.org

संकेतस्थळ : http://www.mavipa.org

First published on: 22-02-2023 at 05:08 IST

मराठीतील सर्व नवनीत बातम्या वाचा. मराठी ताज्या बातम्या (Latest Marathi News) वाचण्यासाठी डाउनलोड करा लोकसत्ताचं Marathi News App.

Web Title: Ocean and climate change effects of climate change on oceans zws

कुतूहल : हवामान बदल आणि महासागर