Page 357 of नवनीत

विकसनशील देशातल्या जनतेच्या आहारात प्रथिनांची कमतरता असते. हिरव्या पानांमध्ये त्यांच्या शुष्कभाराच्या २५ ते ४० टक्के प्रथिने असतात, ती पाण्यात पूर्णपणे…

मातीचा सामू म्हणजे जमिनीचे आम्ल आणि विम्ल (अल्कली) गुण निर्देशित करणारे परिमाण मूल्य. या मूल्यामुळे मातीतील हायड्रोजन आयनाच्या प्रमाणाचे निर्देशन…

देशात १९६०-७० या दोन दशकांत मोठय़ा प्रमाणावर जंगलांचा ऱ्हास झाला. हिमालयातील तराई भाग भूस्खलन व नद्यांना मोठे पूर अशा नसíगक…

शेतीचे सिंचन करण्यासाठी आपण वापरतो ते पाणी योग्य आहे की नाही, हे त्या पाण्यातील ‘सार’ (एसएआर ‘म्हणजेच ‘सोडियम अ‍ॅबसॉप्र्शन रेश्यो)…

जमिनीचा पोत म्हणजे जमिनीतील वाळू (जाड व बारीक), गाळ (पोयटा) व चिकणमाती यांचे परस्परांशी असणारे प्रमाण. जमिनीत या चारही प्रकारच्या…

आपल्या सृष्टीतल्या सर्व जीवमात्रांमध्ये कालगणनेची क्षमता असते आणि यामुळे ते दिवसाची लांबी मोजू शकतात. दिवस लहान होऊ लागला की पुढे…

पिकांना लागणारी अन्नद्रव्ये मातीमध्ये उपलब्ध आहेत किंवा नाहीत, त्यांचे प्रमाण किती आहे, जमीन पीक लागवडीस योग्य आहे किंवा नाही हे…

ग्रेगर मेंडेलने सातत्याने आठ वष्रे वाटाण्याच्या वेलींवर प्रयोग केले. वाटाण्याच्या वेगवेगळ्या वेलींच्या लांबीमध्ये, वाटाण्याच्या आकारामध्ये, रंगामध्ये तसेच त्यांच्या फुलांच्या रंगामध्ये…

वनस्पतींच्या संकरित जाती हा आधुनिक शेतीतला महत्त्वाचा भाग आहे. जास्त उत्पादन मिळविण्यासाठी संकरित जातींचा वापर मोठय़ा प्रमाणावर केला जातो. पण…

पिकांचे अपेक्षित उत्पादन येण्यासाठी पिकांना आवश्यक असलेली पोषक अन्नद्रव्ये जमिनीत असावी लागतात. ही अन्नद्रव्ये धारण करण्याच्या जमिनीच्या क्षमतेला जमिनीची सुपिकता…

मागच्या लेखात स्त्री हीच प्राथमिक जीव असतो असे मी म्हटले ते मी कोठे तरी वाचले होते. आफ्रिकेतल्या त्या अनादिमानवीचे छायाचित्रही…

जपानी कृषितज्ज्ञ मसानोबु फुकुओका यांनी जपानमधील आपल्या स्वत:च्या शेतातले तण आटोक्यात आणण्याची एक विशेष कृषिपद्धती शोधून काढली, पण ती नीट…