Page 358 of नवनीत

मेडिकलच्या चौथ्या वर्षांत मी विशी ओलांडली होती, तेव्हा प्रेमात पडणे स्वाभाविकच होते. एक मुलगी माझ्याकडे जरा जास्तच बघत असे, असे…

वाल्मीकी अय्यंगार्या यांनी तयार केलेले द्रवरूप कुणप हे जमिनीत घातले तर खत आणि फवारले तर कीटकनाशक अशा दोन्ही कामांसाठी वापरता…

वाल्मीकी श्रीनिवासा अय्यंगार्या हे मूळचे कर्नाटकातल्या अग्नी या गावचे. त्यांचे शिक्षण गणित या विषयात झाले. पण लहानपणापासून त्यांना शेतीवर संशोधन…

‘७/१२च्या उताऱ्या’वर पिकाचे नाव, फळबागेचा प्रकार आदी बऱ्याच नोंदी असतात. बहुतांश ठिकाणी वार्षकि सरासरीइतक्या पावसाची उपलब्धता दरवर्षी असते. या उपलब्ध…

झाडांवर फळांचे पिकणे हा एक नैसर्गिक, अपरिवर्तनिय बदल आहे. वनस्पतीचे जीवनचक्र पूर्ण होताना लंगिक प्रजननानंतर फुलाचे फळात रूपांतर होते. हे…

स्टार्च हे ग्लुकोज या शर्करेचे बहुवारिक असल्याने त्यावर काही विशिष्ट वितंचकांची क्रिया घडवून आणून त्याचे ग्लुकोज आणि फ्रुक्टोज या शर्करांच्या…

बाजरी हे आशिया आणि आफ्रिका खंडातील गरिबांचे महत्त्वाचे पूरक अन्न. भाकरी, रोटी, रोटली अशा नावांनी चवीने खाल्ली जाणारी बाजरीची भाकरी…

दक्षिण आशियातील प्राचीन शेतीपद्धतींबाबत संशोधन व प्रचार-प्रसार करण्याच्या उद्देशाने १९९४ साली सिकंदराबाद येथे ‘एशियन अ‍ॅग्री-हिस्ट्री फाऊंडेशन ट्रस्ट’ स्थापन झाला. डॉ.…

जर्मनीतील जस्टीन लायबेग नावाच्या रसायनशास्त्रज्ञाने नत्र, स्फुरद व पालाश या द्रव्यांमुळे पिके जोमाने वाढतात असा शोध लावला. यात त्याने मातीचा…

फळझाडांना सुरुवातीच्या काळात फारच कमी पाणी लागते. आंबा, काजू यांना तर प्रतिदिन एक लीटर पाणी पुरेसे होते. एक एकरात ८०…

अनेक आदिवासी समाजांमध्ये अगदी सुरुवातीपासून फिरती शेती किंवा स्थानांतरित शेतीपद्धती आढळते. हिमालयातील आदिवासी जमातींपासून बिहार, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र, दक्षिणेतील केरळ, तमीळनाडूतील…

समुद्रात अमाप पाणी असते, पण त्यात विरघळलेल्या क्षारांमुळे ते शेतीत वापरता येत नाही. परंतु मानवाच्या दृष्टीने उपयुक्त असणाऱ्या अनेक वनस्पती…