Page 360 of नवनीत

तृणधान्य प्रकारामध्ये जगात गव्हाचा अग्रक्रम लागतो. वर्षांच्या प्रत्येक महिन्यात जगात कुठेना कुठे तरी गहू काढणीला आलेला असतोच. माणसाची शेती कदाचित…

मध्यवर्ती ऊस संशोधन केंद्राची स्थापना सातारा जिल्ह्यात फलटण तालुक्यातील पाडेगाव येथे १९३२ या वर्षी झाली. उसाचे अधिक उत्पन्न व साखर…

संयुक्त महाराष्ट्र एस. एम. जोशी, डांगे आणि अत्रे यांच्या उत्तम नेतृत्वामुळे साकार झाला, असे माझे ठाम मत आहे. तो काळ…

एकाच वेळी एकाच शेतात दोन किंवा अधिक पिके घेणे याला मिश्र पीक पद्धती असे म्हणतात. पूर्वी ही पद्धती जगात सर्वत्र…

गुरांचे शेण, मूत्र, शेतातील पालापाचोळा, पिकांचे अवशेष, शहरातील कुजण्यायोग्य तत्सम सेंद्रिय पदार्थ जैविकरीत्या कुजवून सेंद्रिय खते तयार होतात. यात वनस्पतींना…

वनस्पतीच्या ज्या भागावर थेट सूर्यप्रकाश पडतो अशा ठिकाणीच तिला फुले किंवा फळे लागतात. सूर्याचा प्रकाश मिळाल्याखेरीज आपली बीजुके निर्माण करावयाची…

हैदराबादची स्वारी यशस्वी झाली आणि लवकरच आमचा बिदरचा मुक्काम हलला तो गोध्य्राला, ज्या गोध्य्राच्या नावाने भारतीय राजकारणाच्या सोंगटय़ा आज टाकल्या…

इंग्लंडहून परत आल्यानंतर पुण्यातली वडिलांची ससून रुग्णालयातील नेमणूक तात्पुरती होती. मला वाटते १९४९ मध्ये त्यांची बदली दक्षिणेत बिदरला झाली. झाले…

प्राचीन भारतीय शेतीविषयक ग्रंथांमध्ये ‘बृहत्संहिता’, ‘शारंगधरपद्धती’ आणि ‘वृक्षायुर्वेद’ यांचे संदर्भ सापडतात. वराहमिहिरलिखित ‘बृहत्संहिता’ आणि शारंगधरलिखित ‘शारंगधरपद्धती’ या ग्रंथांमध्ये अनेक प्रकरणांपकी…

आधी रोपवाटिकेत रोपे तयार करून मग ती शेतात लावणे ही पद्धती सध्या केवळ काही भाज्या आणि भात या पिकांमध्येच अवलंबिली…

वनस्पतीला वाढीसाठी नायट्रोजन, स्फुरद आणि पालाश ही प्रमुख द्रव्ये आणि गंधक, कॅल्शियम, मॅग्नेशियम ही दुय्यम द्रव्ये आवश्यक असतात. तसेच बोरॉन,…

जगात वनस्पतिभक्षक कीटकांच्या सुमारे एक लक्ष जाती आहेत, पण पिकाच्या एका जातीवर आपल्याला फक्त चार ते पाच जातींचेच किडे आढळतात.…