Page 361 of नवनीत

प्राचीन भारतीय शेतीविषयक ग्रंथांमध्ये ‘बृहत्संहिता’, ‘शारंगधरपद्धती’ आणि ‘वृक्षायुर्वेद’ यांचे संदर्भ सापडतात. वराहमिहिरलिखित ‘बृहत्संहिता’ आणि शारंगधरलिखित ‘शारंगधरपद्धती’ या ग्रंथांमध्ये अनेक प्रकरणांपकी…

आधी रोपवाटिकेत रोपे तयार करून मग ती शेतात लावणे ही पद्धती सध्या केवळ काही भाज्या आणि भात या पिकांमध्येच अवलंबिली…

वनस्पतीला वाढीसाठी नायट्रोजन, स्फुरद आणि पालाश ही प्रमुख द्रव्ये आणि गंधक, कॅल्शियम, मॅग्नेशियम ही दुय्यम द्रव्ये आवश्यक असतात. तसेच बोरॉन,…

जगात वनस्पतिभक्षक कीटकांच्या सुमारे एक लक्ष जाती आहेत, पण पिकाच्या एका जातीवर आपल्याला फक्त चार ते पाच जातींचेच किडे आढळतात.…

भारतात शेती आणि शेतकरी यांचा इतिहास नवपाषाण युगापासून (इसवीसनपूर्व ३०००) सुरू होतो. ताम्रप्रस्तर युगा (इ.स.पूर्व २७००-इ. स.पूर्व ७००) मध्ये तांबे…

महाराष्ट्रातील पहिले कृषी विद्यापीठ म्हणून १९६८ साली महात्मा फुले कृषी विद्यापीठाची स्थापना राहुरी, अहमदनगर येथे झाली. विद्यापीठास सरदार वल्लभभाई पटेल…

कुतूहल भाषा, प्रांत, देश जसे बदलत जातात तशी तिथे आढळणाऱ्या सजीवांची व्यावहारिक नावंसुद्धा बदलत जातात. एकाच सजीवाला जगभरातून वेगवेगळ्या नावांनी…

भारतात कृषी, फलोत्पादन, पशुपालन आणि अन्नप्रक्रिया या उद्योगांमधून दरवर्षी सुमारे ८० कोटी टन इतका त्याज्य जैवभार निर्माण होतो. त्यात आपण…

हिरव्या वनस्पती आपले अन्न हवेतील कार्बन डायॉक्साइड वापरून निर्माण करतात. कार्बन डायॉक्साइडचे हवेतले प्रमाण सुमारे ०.०३९ टक्के इतके कमी असते.…

शेतजमिनीची सुपीकता मातीतल्या खनिज द्रव्यांवर अवलंबून असते. शेतात मातीचा एक मीटर जाडीचा थर असेल तर त्यातील खनिजे वापरून आपण सुमारे…

प्रस्तुत लेखांमधील विचार कोणत्याही पाठय़पुस्तकात सापडणार नाहीत, कारण ते नवीन आहेत. निसर्गात आणि व्यवहारातही आपल्याला असे दिसून येईल की आपल्या…

रविन मायदेव थत्ते मी एका मध्यमवर्गीय ब्राह्मण कुटुंबात पुरुष म्हणून पुण्यात जन्मलो. धड ना श्रीमंत ना गरीब. सुदैवाने मी उपेक्षित,…