पुणे : स्वराज्याची राजधानी रायगड येथील महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळाच्या (महाराष्ट्र टुरिझम डेव्हलपमेंट काॅर्पोरेशन – एमटीडीसी) निवासस्थानाचे नूतनीकरण सन २०१७ पासून रखडले आहे. माहिती अधिकारात प्राप्त झालेल्या माहितीनुसार गेल्या पावणे चार वर्षांपासून या निवासस्थानाचे नूतनीकरणाचे काम करण्यात येत आहे. त्यामुळे रायगड पाहण्यासाठी येणाऱ्या पर्यटकांची गैरसोय होत आहे.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
हेही वाचा >>> पुणे: रस्ते दुरुस्तीसाठी २१७ कोटींच्या खर्चाला पूर्वगणन समितीची मान्यता
हिंदवी स्वराज्याची राजधानी असलेल्या रायगडावर अनेक वर्षे एमटीडीसीची निवास व्यवस्था होती, ज्यामध्ये १२ सूट्स आणि दोन मोठ्या खोल्या (डाॅरमेटरीज) होत्या. यामध्ये मिळून जवळपास १२५ पर्यटकांची निवासाची सोय होत असे. सन २०१७ मध्ये महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळाने या निवास व्यवस्थेचे नूतनीकरण करण्याचा घाट घातला. या प्रस्तावाला भारतीय पुरातत्त्व विभागाने सप्टेंबर २०१७ मध्ये मंजुरी दिली. मात्र, प्रत्यक्षात काम सुरू होण्यासाठी शासकीय अनास्थेमुळे जानेवारी २०१९ उजाडला, अशी माहिती माहिती अधिकार कार्यकर्ते आणि सजग नागरिक मंचचे अध्यक्ष विवेक वेलणकर यांनी दिली.
याबाबत बोलताना वेलणकर म्हणाले, की मला माहिती अधिकारात महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळाने दिलेल्या माहितीप्रमाणे सध्या पावणे चार वर्षानंतरही निवासस्थानाच्या नूतनीकरणाचे काम अद्याप सुरूच आहे. या नूतनीकरणाची प्रत्यक्ष जागेवर पाहणी केल्यानंतर येथे निवास व्यवस्था नाही, तर शासकीय कार्यालये सुरू होणार असावीत, असे वाटते. छत्रपती श्री शिवाजी महाराज यांच्या हिंदवी स्वराज्याची राजधानी असलेला रायगड हा स्थापत्य शास्त्राचा एक अद्वितीय नमुना आहे. हा किल्ला बारकाईने बघायला किमान दोन दिवस लागतात. त्यामुळे या ठिकाणी निवास व्यवस्था असणे गरजेचे आहे. मात्र, शासकीय अनास्था आणि नूतनीकरणाची कूर्मगती यामुळे दुर्गप्रेमी शिवभक्त गेली पाच वर्षे या सोयीपासून वंचित आहेत. शिवछत्रपतींच्या महाराष्ट्रात रायगडावर अशी अवस्था असणे हे उद्वेगजनक आहे.
हेही वाचा >>> पुणे: शहरातील निम्मे पथारी व्यावसायिक बेकायदा; २२ हजार ८८९ नोंदणीकृत पथारी व्यावसायिक
नूतनीकरणाचे काम प्रगतिपथावर
१३ मे २०२२ रोजी महाडच्या सार्वजनिक बांधकाम विभागाचे कार्यकारी अभियंता यांनी बांधकामासह संबंधित मालमत्तेचा ताबा पर्यटन महामंडळाकडे हस्तांतरित केला आहे. केंद्रीय पुरातत्त्व विभागाच्या १३ सप्टेंबर २०१७ रोजीच्या पत्रान्वये पर्यटन निवास रायगड याचे नूतनीकरण करण्यास मंजुरी दिली आहे. या मंजुरीच्या अनुषंगाने ३१ जानेवारी २०१९ पासून नूतनीकरणाचे काम सुरूच असून ते प्रगतिपथावर आहे, असे पर्यटन महामंडळाच्या जनमाहिती अधिकारी आणि वरिष्ठ व्यवस्थापक क्षिप्रा बोरा यांनी माहिती अधिकारात सांगितले आहे.
हेही वाचा >>> पुणे: रस्ते दुरुस्तीसाठी २१७ कोटींच्या खर्चाला पूर्वगणन समितीची मान्यता
हिंदवी स्वराज्याची राजधानी असलेल्या रायगडावर अनेक वर्षे एमटीडीसीची निवास व्यवस्था होती, ज्यामध्ये १२ सूट्स आणि दोन मोठ्या खोल्या (डाॅरमेटरीज) होत्या. यामध्ये मिळून जवळपास १२५ पर्यटकांची निवासाची सोय होत असे. सन २०१७ मध्ये महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळाने या निवास व्यवस्थेचे नूतनीकरण करण्याचा घाट घातला. या प्रस्तावाला भारतीय पुरातत्त्व विभागाने सप्टेंबर २०१७ मध्ये मंजुरी दिली. मात्र, प्रत्यक्षात काम सुरू होण्यासाठी शासकीय अनास्थेमुळे जानेवारी २०१९ उजाडला, अशी माहिती माहिती अधिकार कार्यकर्ते आणि सजग नागरिक मंचचे अध्यक्ष विवेक वेलणकर यांनी दिली.
याबाबत बोलताना वेलणकर म्हणाले, की मला माहिती अधिकारात महाराष्ट्र पर्यटन विकास महामंडळाने दिलेल्या माहितीप्रमाणे सध्या पावणे चार वर्षानंतरही निवासस्थानाच्या नूतनीकरणाचे काम अद्याप सुरूच आहे. या नूतनीकरणाची प्रत्यक्ष जागेवर पाहणी केल्यानंतर येथे निवास व्यवस्था नाही, तर शासकीय कार्यालये सुरू होणार असावीत, असे वाटते. छत्रपती श्री शिवाजी महाराज यांच्या हिंदवी स्वराज्याची राजधानी असलेला रायगड हा स्थापत्य शास्त्राचा एक अद्वितीय नमुना आहे. हा किल्ला बारकाईने बघायला किमान दोन दिवस लागतात. त्यामुळे या ठिकाणी निवास व्यवस्था असणे गरजेचे आहे. मात्र, शासकीय अनास्था आणि नूतनीकरणाची कूर्मगती यामुळे दुर्गप्रेमी शिवभक्त गेली पाच वर्षे या सोयीपासून वंचित आहेत. शिवछत्रपतींच्या महाराष्ट्रात रायगडावर अशी अवस्था असणे हे उद्वेगजनक आहे.
हेही वाचा >>> पुणे: शहरातील निम्मे पथारी व्यावसायिक बेकायदा; २२ हजार ८८९ नोंदणीकृत पथारी व्यावसायिक
नूतनीकरणाचे काम प्रगतिपथावर
१३ मे २०२२ रोजी महाडच्या सार्वजनिक बांधकाम विभागाचे कार्यकारी अभियंता यांनी बांधकामासह संबंधित मालमत्तेचा ताबा पर्यटन महामंडळाकडे हस्तांतरित केला आहे. केंद्रीय पुरातत्त्व विभागाच्या १३ सप्टेंबर २०१७ रोजीच्या पत्रान्वये पर्यटन निवास रायगड याचे नूतनीकरण करण्यास मंजुरी दिली आहे. या मंजुरीच्या अनुषंगाने ३१ जानेवारी २०१९ पासून नूतनीकरणाचे काम सुरूच असून ते प्रगतिपथावर आहे, असे पर्यटन महामंडळाच्या जनमाहिती अधिकारी आणि वरिष्ठ व्यवस्थापक क्षिप्रा बोरा यांनी माहिती अधिकारात सांगितले आहे.