अफगाणिस्तानमध्ये तालिबानची सत्ता पुन्हा प्रस्थापित होण्याच्या घटनेला १५ ऑगस्ट रोजी दोन वर्षे पूर्ण झाली. तालिबान राजवटीची दुसरी आवृत्ती पहिलीपेक्षा अधिक स्थिर आणि सहिष्णू असेल असे वाटले होते. या समजुतीला गेल्या दोन वर्षांतील घटनांनी सुरुंग लावला आहे. तालिबान्यांच्या आचरणात सुधारणेची कोणतीही चिन्हे दिसत नाहीत. त्यामुळे मध्यंतरीच्या काळात अफगाणिस्तानात दिसून आलेल्या स्त्री स्वातंत्र्य, धर्मस्वातंत्र्य आणि उद्यमस्वातंत्र्याचा पुन्हा संकोच झालेला आहे. विशेषत: युवती आणि महिलांच्या संचार, आचार व विचारांवर लादलेली बंधने झुगारली जाण्याची कोणतीही शक्यता नाही. कारण आता अमेरिकेसारख्या जगातील प्रमुख सत्तेने ‘अफगाण भानगडी’तून अंग काढून घेतले आहे. अनेकदा प्रयत्न करूनही ब्रिटन, तत्कालीन सोव्हिएत महासंघ, अमेरिका या महासत्तांना अफगाणिस्तानात बस्तान बसवता आले नाही किंवा टोळी मानसिकतेतून या देशाला बाहेरही काढता आलेले नाही. तशात गतशतकाच्या अखेरीस वांशिक टोळीवाल्यांना अमेरिका आणि पाकिस्तानच्या कृपेने जिहादींची जोड मिळाली आणि अफगाणिस्तान हा जागतिक दहशतवादाचा, तसेच असहिष्णू धर्मवादाचा केंद्रिबदू बनला. पाकिस्तानने पोसलेल्या तालिबानने अफगाणिस्तानात १९९६मध्ये सत्ता स्थापली, तेव्हा या संघटनेविषयी भारताने नेहमीच संशयी आणि सावध भूमिका घेतली. १९९९मध्ये इंडियन एअरलाइन्सचे विमान अपहरण करून कंदाहारला नेण्यात आले, त्यावेळी भारताचा संशय दृढ झाला. १९९६ ते २००१ या काळात तालिबानची अफगाणिस्तानवर सत्ता होती, त्यावेळी भारताचे त्या देशाशी मर्यादित संबंध होते. २०२१ मध्ये २० वर्षांनी तालिबानची सत्ता त्या देशात फेरप्रस्थापित झाली, त्यानंतर भारताचे अफगाणिस्तान धोरण बरेच अस्पष्ट आणि गोंधळलेले दिसून येते.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा