सन १९२० नंतरचा काळ हा धर्म आणि समाज सुधारणांचा विचार करता परिवर्तन काळ होता. अस्पृश्योद्धार, शुद्धी, धर्मविचाराचे साधन कोणते? इत्यादी प्रश्नांवर विचार करण्यासाठी १९२० ते १९३० या दशकात भारतात अनेक ठिकाणी धर्म परिषदांचे आयोजन करण्यात आले होते. त्यापैकी एक परिषद सन १९२६ मध्ये सोनगीर येथे योजण्यात आली होती. धुळ्यापासून नरढाणा रेल्वे स्टेशनकडे जाण्याच्या मार्गावर सोनगीर नावाचे छोटेसे गाव आहे. तिथे केशवदत्त महाराजांचा मठ आहे. त्या ठिकाणी कुकुरमुंडा (जि. तापी, गुजरात) येथील वैष्णव संस्थानचे अधिपती संतोजी महाराज यांनी धर्म परिषदेचे आयोजन केले होते. या परिषदेस पाचही पीठांच्या शंकराचार्यांना आमंत्रित करण्यात आले होते. धर्माचा सनातन पक्ष मांडण्यासाठी कलकत्त्याचे महावेदांती अनंतकृष्णशास्त्री, काशीचे लक्ष्मणशास्त्री द्रविड, राजेश्वरशास्त्री द्रविड आले होते. पुरीचे शंकराचार्य व करवीर पीठाचे शंकराचार्य डॉ. कुर्तकोटी उपस्थित होते. धर्म परिवर्तनीय असून, मानवी बुद्धीला त्यात बदल करता येतो असा पक्ष मांडणाऱ्या पंडितांचीही मोठी उपस्थिती या परिषदेस लाभली होती. नारायणशास्त्री मराठे, तर्कतीर्थ लक्ष्मणशास्त्री जोशी, महादेवशास्त्री दिवेकर, सदाशिवशास्त्री भिडे, चिंतामणराव वैद्या प्रभृतींचा त्यात समावेश होता.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
