कराचीहून पाकिस्तानी माल घेऊन आलेले एक मालवाहू जहाज नुकतेच बांगलादेशातील चत्तोग्राम (आधीचे नाव चितगाँग किंवा चितगाव) येथील प्रमुख बंदरात नांगर टाकून आले. १३ नोव्हेंबर हा तो ऐतिहासिक दिवस. कारण या निमित्ताने १९७१ बांगलादेश मुक्ती युद्धोत्तर काळात प्रथमच एखादे पाकिस्तानी जहाज बांगलादेशच्या बंदरात पोहोचले. दोन्ही देशांदरम्यान मर्यादित व्यापारी आणि राजनैतिक संबंध आहेत. पण १९७१ युद्धपूर्व काळातील वांशिक संहाराबद्दल पाकिस्तानने अद्याप बांगलादेशची माफी मागितलेली नाही याबद्दल बांगला राज्यकर्त्यांच्या मनातील राग कायम आहे. दोन देशांदरम्यान २०२३ मध्ये ८० कोटी डॉलर इतक्या मर्यादित व्यापाराची नोंद झाली. प्रस्तुत जहाजातून बांगलादेशातील कापड उद्याोगासाठी लागणारी कच्ची सामग्री आणि काही खाद्यापदार्थ होते. ‘एमव्ही युआन क्षियांग फा झाँग’ नावाचे हे व्यापारी जहाज संयुक्त अरब अमिरातीहून निघाले. कराचीतून माल घेऊन ते बांगलादेशला आले. तेथून ते इंडोनेशियाकडे रवाना झाले. ही जलवाहतूक अर्थातच धोरणाअंतर्गत नव्हती. पण चत्तोग्राम बंदरामध्ये या जहाजातील ऐवजाची कोणत्याही प्रकारची प्राथमिक तपासणी (फिजिकल इन्स्पेक्शन) करण्यात आली नाही. त्यामुळे चिनी बनावटीच्या जहाजातून पाकिस्तान माल बांगलादेशात पोहोचल्याची ही केवळ प्रतीकात्मकता नव्हती. बांगलादेशातील हंगामी सरकारने अशा प्रकारे एका प्रमुख अडथळ्यापासून सवलत देऊन पाकिस्तानी वस्तुमाल आणि भविष्यातील व्यापारासाठी, तसेच मैत्रीबंधासाठी एक वाट खुली करून दिली आहे. अद्यापही पाकिस्तानमधील विद्यामान सरकारने १९७१ मधील अत्याचारांबद्दल बांगलादेशींची माफी मागितलेली नाही किंवा पाकिस्तान-बांगलादेश व्यापारी करारही झालेला नाही. पण बांगलादेशात सध्या दखलपात्र प्रमाणात भारतविरोधी जनमत तीव्र असताना पाकिस्तानच्या सरकारने बांगलादेशाशी अधिक घनिष्ठ संबंध प्रस्थापित करण्याचा प्रयत्न केला आणि त्यास बांगलादेशकडून प्रतिसादही आला, म्हणून या घटनेची दखल घेणे क्रमप्राप्त ठरते.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा