पश्चिम आशियातील दोन सर्वाधिक बलाढय आणि युद्धखोर देश असलेल्या इराण आणि इस्रायलने गेल्या सात दिवसांमध्ये परस्परांच्या भूमीवर थेट हल्ले केले आहेत. हे हल्ले बरेचसे प्रतीकात्मक असले तरी भविष्यात संघर्षांचा अधिक मोठा आणि गंभीर भडका उडणारच नाही याविषयी सध्या कोणी हमी देऊ शकत नाही. तसे खरोखरच झाले, तर हाहाकार उडेल. इस्रायल अण्वस्त्रसज्ज आणि इराणकडे ती क्षमता असल्याचे अनेकांना वाटते. दोन्ही देशांकडे लांब पल्ल्याची क्षेपणास्त्रे आहेत, ड्रोन आहेत. इस्रायलकडे अधिक आधुनिक लढाऊ विमाने आणि क्षेपणास्त्रे असल्यामुळे त्या देशाची मिजास कणभर अधिक. पण सीरिया, लेबनॉन, इराक आणि काही प्रमाणात इजिप्त व जॉर्डन येथून इस्रायली भूमीवर इराण प्रशिक्षित आणि समर्थित बंडखोर गटांच्या माध्यमातून हल्ले घडवून आणण्याचे इराणचे उपद्रवमूल्यही वादातीत. तेव्हा परस्परांना जबर हानी पोहोचवण्याची दोन्ही देशांची क्षमता उच्चकोटीतली आहे. दोहोंकडून परस्परांवर क्षेपणास्त्र वर्षांव किंवा ड्रोन हल्ले सुरू झाल्यास हा संपूर्ण टापू हवाई वाहतूक आणि सागरी वाहतुकीसाठी अत्यंत असुरक्षित बनेल. दुसऱ्या शक्यतेचा विपरीत परिणाम खनिज तेल आणि द्रवीभूत नैसर्गिक वायूच्या वाहतुकीवर होऊ शकतो. त्यातून तेल निर्यातीवर परिणाम होऊन भारतासकट बहुतेक आशियाई आणि आफ्रिकी देशांचे ऊर्जेचे आणि विकासाचे गणित कोलमडून पडेल. कोविड, युक्रेन युद्धानंतर हा तिसरा धक्का पचवणे बहुतेक देशांसाठी अशक्यप्राय ठरेल. त्यामुळे या संभाव्य संघर्षांची दखल अत्यावश्यक.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा
