बुकबातमी : मनोहारी मल्याळम..

(गंमत म्हणजे याच आठवडय़ात चेन्नई इंटरनॅशनल बुक फेअरमध्ये तमिळमधून इंग्रजीत आणि भारतासह जगभरातील भाषांतून ३६५ कथनात्मक पुस्तके अनुवादित करण्याचे करार झाले आहेत) गेल्या दोन दशकांमध्ये इंग्रजी अनुवाद होण्यात आणि त्यांना पुरस्कार मिळण्यात केरळच्या जवळपासही कुणाला जाता आलेले नाही. तरीही जगाला आपले साहित्य कळावे यासाठी चालणारी मल्याळम भाषेची मनोहारी धडपड कौतुकास्पद.

आणखी वाचा

बुकमार्क : गुप्तहेर की देशभक्त?

महाराष्ट्राचा पुढचा मुख्यमंत्री कोण होईल? राज ठाकरेंनी थेट…

लेख : देशांतर्गत वसाहतीकरणाचा ‘आराखडा’!

Nanand Babhi Relation : “भारतीय समाजात नणंद-भावजयांचं नातं खास”, न्यायाधीशांकडून मिश्किल टीप्पणी!

लेख : ‘मनरेगा’च्या मूळ हेतूंकडे दुर्लक्ष नको!

आरोग्य विद्यापीठातर्फे विद्यार्थ्यांसाठी मानसिक आरोग्य हेल्पलाईन!

India-Canada : ‘निज्जरचा खून आणि पन्नूच्या हत्येचा प्रयत्न एकाच कटाचा भाग’, कॅनडाच्या माजी राजदूताचा मोठा दावा

डॉक्युमेण्ट्रीवाले : धुक्यात हरवलेल्या वाचनाचा शोध…

बेन्यामिन या बहु-अनुवाद झालेल्या मल्याळी लेखकाच्या ‘माक्र्वेझ ईएमएस गुलाम अ‍ॅण्ड अदर स्टोरीज’या निवडक कथा वर्षांरंभी इंग्रजीत दाखल झाल्या आहेत. हे पुस्तक पुढल्या काही दिवसांत देशात आणि या लेखकाच्या परदेशी वाचकांत चर्चेचा विषय ठरणार आहे.

कथामग्न कॅनडा..

साहित्य अकादमी-राज्य पुरस्कारानंतर थेट कैलासवासी अमुक-तमुक यांच्या नामे चालणारे चिल्लरोत्तम रकमेचे शेकडो साहित्य पुरस्कारांचे मरहट्ट भूमीतले हट्ट अलीकडे ठळक दिसतात. पण त्या हट्टांतून जणू ‘सर्वोत्कृष्ट बेडूक’ स्पर्धा होत असल्यासारखी प्रांतीय-मैत्रमर्जीय हितसंबंधांना सुखावत आपापल्या डबक्यांना सजवण्याची चूष दिसून येते. कॅनडाची अ‍ॅलिस मन्रो ही आयुष्यभर फक्त कथाच लिहिणारी लेखिका नोबेल पारितोषिक मिळवती झाली तेव्हा ‘कथेपेक्षा कादंबरी श्रेष्ठ’ मानणारे जग अचंब्याच्या गर्तेत सापडले. पण कॅनडियन माणसांना अचंब्यापलीकडे आपल्या देशाच्या कथाप्रेमाचा सन्मान झाल्याचा आनंद अधिक झाला. कारण कथनात्मक साहित्यासाठी या देशात केवळ इंग्रजीत प्रसिद्ध होणारी २९ मासिके आहेत. सारीच राष्ट्रीय खपाची. त्यांतून येणाऱ्या साहित्यातून उत्तमोत्तम कथांचे संचदेखील एकापेक्षा अधिक. अन् कथाकारांसाठी योजलेल्या पुरस्कारांची संख्या जवळजवळ त्रेचाळीस. प्रत्येक पुरस्काराची रक्कम लेखकाला ओरडून सांगता येईल इतकी मोठी. ‘गव्हर्नर जनरल अवॉर्ड’ (१९३६ पासून), ‘स्कॉटिया बँक गिलर प्राईझ’(१९९४ पासून), कॅनडियन ब्रॉडकास्टिंग को-ऑपरेशनतर्फे चालवले जाणारे ‘सीबीसी शॉर्टस्टोरी अवॉर्ड’ यात झळकणारे लेखक अमेरिकी लेखकांइतकेच लोकप्रिय असतात. त्यांच्या कथा ‘बेस्ट अमेरिकन शॉर्ट स्टोरीज’ या संचातही दाखल होतात आणि ‘बेस्ट कॅनडियन शॉर्ट स्टोरीज’मध्येही धडक देतात.

नाणावलेल्या लेखकांच्या कथा घेऊन निघणारा ‘बेस्ट कॅनडियन शॉर्टस्टोरीज’चा खंड नुकताच दाखल झाला असून त्यात गेल्या वर्षांत प्रसिद्ध झालेल्या सर्वोत्तम कथांचे एकत्रीकरण वाचायला मिळते. जेम्स. ए. मिशनर या पुलित्झर विजेत्या अमेरिकी लेखकाने ‘जर्नी’ या आपल्या पुस्तकाच्या मानधनातून या कथाखंडाची आजीवन तजवीज केली. आपल्या जवळच्या माथेरानमध्ये राहून ‘लाइफ ऑफ पाय’ ही कादंबरी पूर्ण करणारा यान मार्टेलदेखील १९९१ साली या जर्नी स्टोरीजमधून जगाला कळालेला. लेखक आणि साहित्य पुढे नेणारी संस्कृती जिथे असते, तिथेच दर्जावंत लेखन होण्याची शक्यता अधिक, हे कॅनडाच्या कथामग्नतेतून दिसते.