भारताविरुद्धच्या तीन युद्धांतून आम्ही धडा घेतला, असे पाकिस्तानचे पंतप्रधान शाहबाझ शरीफ यांनी मंगळवारी दुबईतील एका वृत्तवाहिनीला दिलेल्या मुलाखतीत म्हटले, आणि भारतात अनेक दहशतवादी हल्ले घडवून आणणारा पाकिस्तानस्थित दहशतवादी अब्दुल रहमान मक्की याला संयुक्त राष्ट्रांनी आंतरराष्ट्रीय दहशतवादी म्हणून घोषित केले तेही त्याच दिवशी! या दोन घडामोडींमधील विरोधाभास नवा नाही. पाकिस्तानातील सत्तारूढ, लोकनिर्वाचित सरकारचे भारतविषयक धोरण काहीही असले तरी भारतविरोधी घातपात करणाऱ्या दहशतवाद्यांना आश्रय देण्याचे काम तेथील सरकारे आणि लष्करी राजवटी गेली तीन दशके अविरत करत आहेत. शाहबाझ शरीफ यांनी भारताशी चर्चेचा आणि प्रलंबित मुद्दय़ांवर तोडगा काढण्याचा मुद्दा उपस्थित केला. अशा प्रकारे चर्चेचा हात पुढे करणारे ते काही पहिले पाकिस्तानी सत्ताधीश नाहीत. परंतु त्याचबरोबर, जम्मू-काश्मीरला विशेष दर्जा देणारा अनुच्छेद ३७० फेरस्थापित करावा अशीही मागणी त्यांनी केलेली आहे. त्याहीपुढे जाऊन, भारत व पाकिस्तानचा सामाईक दोस्त असलेल्या संयुक्त अरब अमिरातीच्या अमिराने मध्यस्थी करावी, असे आर्जव ते करतात. पाकिस्तानशी चर्चेचा विचार नक्कीच होईल. परंतु अनुच्छेद ३७० पुनरुज्जीवित करणे आणि काश्मीरसह कोणत्याही प्रलंबित मुद्दय़ावर तिसऱ्या देशाची मध्यस्थी स्वीकारणे भारत कधीही मंजूर करणार नाही, या वास्तवाबाबत शरीफसाहेबांना त्यांच्या सल्लागारांनी अवगत केले असेलच. तेव्हा त्यांच्या प्रस्तावातील गांभीर्य किती मोजायचे, असा प्रश्न. मात्र, तीन युद्धांतून आम्ही धडा घेतला असे जाहीर करणारे ते पहिलेच पाकिस्तानी सत्ताधीश. त्याचे विश्लेषण करण्यापूर्वी पाकिस्तानमधील सध्याच्या परिस्थितीचे आकलन होणे आवश्यक आहे.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा