कॅनडातील ‘गिलर’ पारितोषिक आपल्याकडच्या साहित्य अकादमीच्या समकक्ष! फक्त इंग्रजीमुळे त्याच्या दीर्घ आणि लघुयादीतील पुस्तके जगभरात वाचली जातात. ब्रिटनच्या बुकर पारितोषिकासाठी दरवर्षी त्यांतील एखादे पुस्तक तरी असतेच. गतवर्षी ‘स्टडी फॉर ओबीडियन्स’ ही सेरा बर्नस्टाईन यांची कादंबरी बुकरच्या लघुयादीत होती. तिला तो पुरस्कार मिळाला नसला, तरी कॅनडातील ‘गिलर’ पारितोषिक मात्र मिळाले. १३ नोव्हेंबर २०२३ रोजी पुरस्काराची टोरण्टोमध्ये घोषणा झाली, तीच प्रचंड वादाच्या पार्श्वभूमीवर. त्याचे पडसाद अगदी काल-परवापर्यंत लेखक-वाचकांच्या नव्या आंदोलनासाठी इंधनपूरक ठरले. बरे हा वाद त्यांच्या देशातील कुठल्याही प्रश्नांवर नाही. तर इस्रायल-हमास युद्धाची त्याला पार्श्वभूमी आहे. स्कॉशिया बँक ही गिलर पुरस्काराला आर्थिक पाठबळ देणारी यंत्रणा इस्रायलच्या युद्धसामग्री बनविणाऱ्या कंपनीत गुंतवणूक करीत असल्याचे उघड झाल्यानंतर गेल्या वर्षी या पुरस्कार कार्यक्रमावर कॅनडातील सजग वाचकांचा मोर्चाच निघाला. काही निदर्शकांनी विजेत्यांचे नाव घोषित होण्याआधी थेट व्यासपीठावर आणि काहींनी प्रेक्षकांत भाषणे देण्यास सुरुवात केली आणि पोलिसांनी त्यांची धरपकड केली.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा