Mumbai-Navi Mumbai Atal Setu Bridge: मुंबई ट्रान्स हार्बर लिंक (MTHL ) म्हणजेच अटल सेतू या प्रकल्पाचे काल १२ जानेवारी रोजी पंतप्रधान नरेंद मोदी यांच्या हस्ते उदघाटन झालं आहे. सागरी सेतू जगातील सर्वात लांब पुलांपैकी एक आहे. अटल सेतू मुंबईतील शिवडी येथून सुरू होऊन नवी मुंबईतील चिर्ले येथे संपणार आहे. मुंबई आणि नवी मुंबई या दोन शहरांतील अंतर कमी करण्यासाठी एमएमआरडीएने हा प्रकल्प साकारला आहे. या पुलासाठी भूकंप प्रतिरोधक, सागरी जीव संरक्षण आणि ध्वनी प्रदूषण कमी करण्यासाठी आधुनिक तंत्रज्ञान वापरण्यात आले आहे.
तर अटल सेतूमध्ये कोणत्या सात तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यात आला आहे, ते पाहू.
१. भूकंप-प्रतिरोधक डिझाइन (Earthquake-Resistant Design) : मुंबई ट्रान्स हार्बर लिंकमध्ये भूकंप-प्रतिरोधक तंत्रज्ञानाचा समावेश आहे. अटल सेतू ६.५ रिश्टर स्केलच्या तीव्रतेसह विविध प्रकारचे भूकंप सहन करू शकतो.
२. ऑर्थोट्रॉपिक स्टील डेक (Orthotropic Steel Deck) : ऑर्थोट्रॉपिक स्टील डेक अत्यंत मजबूत असतात आणि वाहनांचा भार वाहण्याची त्यांची क्षमता इतर डेकपेक्षा अधिक असते. हे तंत्रज्ञान परदेशात काही ठराविक देशातच वापरले जाते. तसेच भारतात पहिल्यांदाच या तंत्रज्ञानाचा अटल सेतूमध्ये वापर करण्यात आला आहे.
३. रिव्हर्स सर्कुलेशन रिंग्स (Reverse Circulation Rigs) : आवाज आणि कंपन नियंत्रणात ठेवण्यासाठी हे तंत्रज्ञान वापरण्यात आले आहे. अटल सेतूच्या परिसरातील सागरी जीवांचे संरक्षण करण्यासाठी हे तंत्रज्ञान महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
४. ध्वनी प्रदूषण (Noise Reduction Measures) : ध्वनी प्रदूषण रोखण्यासाठी अटल सेतूमध्ये ध्वनी सायलेन्सर आणि ध्वनी Barriers समाविष्ट आहेत.
५. इको-फ्रेंडली लाइटिंग ( Eco-Friendly Lighting) : अटल सेतूवर लावण्यात आलेली लाइटिंग पर्यावरणाला आणि सागरी वातावरणाला इजा पोहचणार नाही, या दृष्टीने डिझाइन करण्यात आली आहे.
६. टोलसाठी रांगा नाहीत (No toll queues) : अटल सेतूवर ओपन रोड टोल सिस्टम असणार आहे. वाहन स्कॅन करून इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने टोल भरता येणार आहे. यामुळे टोलनाक्यावर लांब रांग लावण्याची गरज भासणार नाही.
७. डिस्प्ले (Displays) : चालकांना रिअल-टाइमची माहिती देण्यासाठी पुलावर ठराविक अंतराने डिस्प्लेदेखील लावण्यात आले आहेत. यामुळे मार्गावरील वाहतूक कोंडी किंवा अपघातांबद्दल सूचित केले जाईल; तर या सात तंत्रज्ञानाचा वापर अटल सेतूमध्ये करण्यात आला आहे.
तर अटल सेतूमध्ये कोणत्या सात तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यात आला आहे, ते पाहू.
१. भूकंप-प्रतिरोधक डिझाइन (Earthquake-Resistant Design) : मुंबई ट्रान्स हार्बर लिंकमध्ये भूकंप-प्रतिरोधक तंत्रज्ञानाचा समावेश आहे. अटल सेतू ६.५ रिश्टर स्केलच्या तीव्रतेसह विविध प्रकारचे भूकंप सहन करू शकतो.
२. ऑर्थोट्रॉपिक स्टील डेक (Orthotropic Steel Deck) : ऑर्थोट्रॉपिक स्टील डेक अत्यंत मजबूत असतात आणि वाहनांचा भार वाहण्याची त्यांची क्षमता इतर डेकपेक्षा अधिक असते. हे तंत्रज्ञान परदेशात काही ठराविक देशातच वापरले जाते. तसेच भारतात पहिल्यांदाच या तंत्रज्ञानाचा अटल सेतूमध्ये वापर करण्यात आला आहे.
३. रिव्हर्स सर्कुलेशन रिंग्स (Reverse Circulation Rigs) : आवाज आणि कंपन नियंत्रणात ठेवण्यासाठी हे तंत्रज्ञान वापरण्यात आले आहे. अटल सेतूच्या परिसरातील सागरी जीवांचे संरक्षण करण्यासाठी हे तंत्रज्ञान महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
४. ध्वनी प्रदूषण (Noise Reduction Measures) : ध्वनी प्रदूषण रोखण्यासाठी अटल सेतूमध्ये ध्वनी सायलेन्सर आणि ध्वनी Barriers समाविष्ट आहेत.
५. इको-फ्रेंडली लाइटिंग ( Eco-Friendly Lighting) : अटल सेतूवर लावण्यात आलेली लाइटिंग पर्यावरणाला आणि सागरी वातावरणाला इजा पोहचणार नाही, या दृष्टीने डिझाइन करण्यात आली आहे.
६. टोलसाठी रांगा नाहीत (No toll queues) : अटल सेतूवर ओपन रोड टोल सिस्टम असणार आहे. वाहन स्कॅन करून इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने टोल भरता येणार आहे. यामुळे टोलनाक्यावर लांब रांग लावण्याची गरज भासणार नाही.
७. डिस्प्ले (Displays) : चालकांना रिअल-टाइमची माहिती देण्यासाठी पुलावर ठराविक अंतराने डिस्प्लेदेखील लावण्यात आले आहेत. यामुळे मार्गावरील वाहतूक कोंडी किंवा अपघातांबद्दल सूचित केले जाईल; तर या सात तंत्रज्ञानाचा वापर अटल सेतूमध्ये करण्यात आला आहे.
