इस्रायल आणि इराणमध्ये आता संघर्ष पेटला असून जगभरात याची चर्चा सुरू आहे. इराण-इस्रायल संघर्षादरम्यान सोशल मीडियावर अनेक व्हिडीओ आणि फोटो मोठ्या प्रमाणात शेअर होत आहेत. अशाच एका व्हायरल झालेल्या व्हिडीओमध्ये आणखी एका टॅंकचा स्फोट झाल्याचं दिसून येतंय. हा व्हिडीओ शेअर करत असा दावा करण्यात आला होता की, हिजबुल्ला इस्रायली मेरकावा रणगाडे उद्ध्वस्त करून भंगाराच्या दुकानात विकण्याच्या तयारीत आहे. परंतु, तपासादरम्यान आम्हाला आढळले की हा व्हिडीओ सध्याचा नसून रशिया आणि युक्रेन युद्धाशी संबंधित आहे आणि इराण आणि इस्रायल संघर्षाशी संबंधित नाही.
काय होत आहे व्हायरल?
एक्स युजर व्हॉईस ऑफ ह्युमनने भ्रामक दाव्यासह व्हायरल व्हिडीओ शेअर केला आहे.
इतर वापरकर्ते देखील समान दाव्यांसह हा व्हिडिओ सामायिक करत आहेत.
तपास:
आम्ही InVid टूलमध्ये व्हिडीओ अपलोड करून तपास सुरू केला आणि त्यानंतर त्यापासून मिळवलेल्या कीफ्रेमवर रिव्हर्स इमेज सर्च केला.
आम्हाला एक रिपोर्ट सापडला, ज्यामध्ये व्हायरल व्हिडीओचा स्क्रीनशॉट आहे.
हा अहवाल ३ फेब्रुवारी २०२४ रोजी प्रकाशित झाला आणि त्याचे शीर्षक होते : युक्रेनच्या सैन्याने रशियाची आधुनिक T-90MS टाकी उडवली.
रिपोर्टमध्ये म्हटलं आहे : युक्रेनियन सैन्याने रविवारी फुटेज जारी केले जे दर्शविते की, रशियन सेवेतील सर्वात आधुनिक टाक्यांवर हल्ले यशस्वी झाले. ६६ व्या मेकॅनाइज्ड ब्रिगेडच्या युक्रेनियन सैनिकांनी रशियन T-90MS ला अँटी-टँक गाइडेड मिसाइल (ATGM) ने नष्ट केले. रिलीझ केलेल्या हवाई फुटेजमध्ये, युक्रेनियन सैन्याच्या थेट आघातानंतर एका रशियन टाकीचा भडका उडाला.
आम्हाला युक्रेन डिफेन्सच्या X हँडलवर अपलोड केलेला व्हिडीओदेखील सापडला.
https://twitter.com/ukrdefence/status/1710997572586795090
आम्हाला ११ महिन्यांपूर्वी सशस्त्र दल झोनच्या YouTube चॅनेलवर अपलोड केलेला व्हिडीओदेखील सापडला.
व्हिडीओचे शीर्षक होते : युक्रेनियन ATGM स्ट्राइकनंतर रशियन T-90M टँकचा स्फोट.
आम्हाला X वर त्याच संदर्भात आणखी काही पोस्ट देखील आढळल्या.
https://twitter.com/GloOouD/status/1685024695307972610
निष्कर्ष : रशिया युक्रेन युद्धातील जुना व्हिडीओ, ज्यामध्ये युक्रेनियन सैनिकांनी रशियन T-90MS अँटी-गाइडेड मिसाइल (ATGM) ने नष्ट केले होते ते आता इराण-इस्रायल संघर्षाचे व्हिडीओ असल्याचा दावा करत प्रसिद्ध होत आहे, जो दावा पूर्णपणे खोटा आहे.
