Fact Check Of German FM’s Video : लाइटहाऊस जर्नलिझमला, सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर मोठ्या प्रमाणात शेअर होणारा एक व्हिडीओ आढळला. ज्यात दावा केला जात होता की, जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री ॲनालेना बेरबॉक भारतात आल्या आहेत. पण, त्यांचे स्वागत करण्यासाठी कोणतेही अधिकरी तिथे उपस्थित नव्हते. पण, तपासादरम्यान आमच्याकडे वेगळीच माहिती समोर आली.
काय होत आहे व्हायरल?
एक्स (ट्विटर) युजर @Qabid_al_farooq ने त्याच्या प्रोफाइलवर व्हिडीओ (Video) शेअर केला आहे आणि कॅप्शनमध्ये, ‘जेव्हा जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री भारतात येतात, पण त्यांचे स्वागत करायला कोणीच नव्हते’; अशी कॅप्शन या व्हिडीओला देण्यात आली आहे.
इतर युजर्सदेखील त्यांच्या प्रोफाइलवर हा व्हिडीओ (video) शेअर करत आहेत.
तपास :
आम्ही व्हिडीओवरून (Video) मिळवलेल्या कीफ्रेमवर शोध सुरू केला. या दरम्यान आम्हाला १९ जानेवारी २०२४ रोजीचा GIC दक्षिणपूर्व आशिया हँडलद्वारे पोस्ट केलेला एक्स (ट्विटर)वरील व्हिडीओ आढळला.
त्यानंतर आम्ही पोस्टमध्ये नमूद केलेल्या वरील माहितीवर शोध सुरू केला. आम्हाला जर्मन इन्फॉर्मेशन सेंटर साऊथेस्ट आशियाच्या फेसबुक पेजवर शेअर करण्यात आलेल्या प्रतिमादेखील आढळल्या. पोस्टमध्ये त्यांच्या कार्यक्रमांबाबत सांगण्यात आले होते, पण त्यात भारताचा उल्लेख नव्हता.
https://www.facebook.com/share/p/17LdWh92mL/
dw.com च्या एका लेखात फोटोला कॅप्शन दिली होती की, जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री ॲनालेना बेरबॉक मलेशियाला भेट देणार आहेत.
https://www.dw.com/en/germany-strikes-balancing-act-in-southeast-asia/a-68000565
आम्हाला fotos.europapress.es वर त्यांचा विमानातून उतरतानाचा एक फोटोदेखील सापडला. त्यात कॅप्शनमध्ये म्हटले आहे की, १२ जानेवारी २०२४ ला जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री ॲनालेना बेरबॉक यांचे क्वालालंपूर, मलेशिया येथील विमानतळावर आगमन झाले. फोटो : मायकेल कॅपलर/डीपीए. दिनांक: ०१/१२/२०२४.
https://fotos.europapress.es/actualidadinternacional/f5682886
यावरून हा व्हिडीओ भारताचा नसून मलेशियाचा असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. एका आठवड्यापूर्वी EAM जयशंकर यांनी नवी दिल्लीत जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री ॲनालेना बेरबॉक यांची भेट घेतली.
२०२३ मध्ये भारताच्या भेटीदरम्यान ॲनालेना बेरबॉकसाठी रेड कार्पेट न लावण्यावरून वाद निर्माण झाला होता. पण, जर्मनीचे राजदूत फिलिप एकरमैन यांनी नंतर स्पष्टीकरण दिले आणि ‘भारतीय प्रोटोकॉलने उत्कृष्ट काम केले.’ तसेच ते पुढे म्हणाले की, जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री ॲनालेना बेरबॉक यांचे विमान दिल्लीत थोडे लवकर उतरले आणि तिने लाइन न घेता लगेच निघण्याचा निर्णय घेतला, ही संपूर्ण जर्मनची समस्या होती.
निष्कर्ष : एक्स (ट्विटर) वरील व्हायरल व्हिडीओत ‘जर्मनीच्या परराष्ट्र मंत्री ॲनालेना बेरबॉक यांचे भारतात एअरपोर्टवर स्वागत करण्यात आलं नाही’ असा दावा करत असलेला व्हिडीओ खरंतर मलेशियाचा आहे, त्यामुळे व्हायरल दावा दिशाभूल करणारा आहे.
