संदीप धुरत
आपली शहरे जसजशी विस्तारत आहेत आणि शहरीकरण आपल्या जीवनाला आकार देत आहे, तसतसे शहरी सोयी आणि नैसर्गिक परिसर यांच्यात सामंजस्यपूर्ण समतोल राखण्याची गरज अधिक महत्त्वाची बनत आहे. आज नेचर होम्स अर्थात निसर्गरम्य परिसरातील घरं या ट्रेंडचा विचार करणार आहोत. मेट्रो शहरांजवळ स्थित निवासी क्षेत्रे जे स्वच्छ, ताजी हवा आणि रोजगाराच्या संधींच्या सान्निध्याचे दुहेरी फायदे देतात, विशेषत: परिसरातील आगामी औद्योगिक विकासासह येथे भरपूर प्रमाणात रोजगार संधी उपलब्ध आहेत आणि नजीकच्या काळात होणार आहेत. या लेखात आपण स्वच्छ हवेच्या आरोग्यविषयक फायद्यांचा आणि आरोग्यदायी आणि अधिक परिपूर्ण जीवनशैली शोधणाऱ्यांसाठी ही निसर्गरम्य घरे अत्यंत मागणी असलेली ठिकाणे कशी बनत आहेत याचा आढावा घेत आहोत.
- शुद्ध हवा : मेट्रो सिटीमध्ये राहिल्याने अनेकदा रहदारी, औद्योगिक व्यवहार आणि इतर शहरी घटकांमुळे होणाऱ्या वायुप्रदूषणाला सामोरे जावे लागते. प्रदूषणाचे आपल्या आरोग्यावर होणारे हानीकारक परिणाम आपल्या सर्वानाच चांगल्या प्रकारे माहीत आहेत- ज्यामुळे श्वसनाच्या समस्या, हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी समस्या आणि कमी होणारी रोगप्रतिकारक शक्ती उद्भवते. तथापि, निसर्ग घरे, शहराच्या प्रदूषणापासून दूर एक सुरक्षित आणि शुद्ध असा निवास प्रदान करतात. रहिवाशांना स्वच्छ, ताजी हवा प्रदान करतात. ही स्वच्छ हवा उत्तम आरोग्य तर देतेच, पण अ‍ॅलर्जीचा धोका कमी करते आणि शरीर आणि मन दोन्ही प्रफुल्लीत करते.
- आरोग्य : स्वच्छ हवा मिळाल्याने त्याचे आरोग्यावर अनेक सकारात्मक परिणाम होतात. एका अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, उत्तम हवा असलेल्या ठिकाणी राहिल्याने दमा आणि क्रॉनिक ऑब्स्ट्रक्टिव्ह पल्मोनरी डिसीज (सीओपीडी) सारखे श्वसनाचे आजार होण्याचा धोका कमी असतो. शुद्ध हवा रक्तदाब कमी करून, रक्ताभिसरण सुधारते आणि हृदयविकाराचा धोका कमी करून हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधीच्या आरोग्य उत्तम राखण्याला मदत करते. याव्यतिरिक्त, नैसर्गिक वातावरणात वेळ घालवण्याचा संबंध शारीरिक हालचालींच्या उत्तमपणे कार्यरत राहण्याशी जोडला गेला आहे, ज्यामुळे एकूणच फिटनेस आणि रोगप्रतिकारशक्ती वाढते.
- मानसिक आरोग्य आणि तणावमुक्ती: निसर्गरम्य घरे स्वच्छ हवेपेक्षाही अनेकप्रकारे फायदेशीर ठरतात. ते एक शांत वातावरण प्रदान करतात- जे मानसिक आरोग्य वाढवतात. हिरवीगार परिसर, झाडे आणि नैसर्गिक लँडस्केपने वेढलेले असल्यामुळे मनावर सकारात्मक प्रभाव पडतो. तणाव आणि चिंता कमी होते. संशोधनात असे दिसून आले आहे की, निसर्गाच्या संपर्कात आल्याने मूड चांगला राहू शकतो, एकाग्रता आणि सर्जनशीलता वाढू शकते आणि नैराश्याची लक्षणे देखील कमी होतात. नेचर होममध्ये राहणे रहिवाशांना शहरातील गर्दीतून बाहेर पडून, निसर्गाशी पुन्हा जोडले जाते आणि ते देत असलेल्या उपचारात्मक फायद्यांचा आनंद घेतात.
- रोजगाराच्या संधी आणि आर्थिक वाढ :
आगामी औद्योगिक झोनजवळ नेचर होम्सचे धोरणात्मक स्थान, जसे की परिसरातील आगामी महाराष्ट्र इंडस्ट्रियल डेव्हलपमेंट कॉर्पोरेशन औद्योगिक वसाहत, अतिरिक्त फायदे देतात. या बाबींमुळे रोजगाराच्या संधी निर्माण होतात, व्यवसाय आणि उद्योग क्षेत्राकडे आकर्षित होतात. शांततापूर्ण राहणीमान आणि करिअरच्या शक्यता यांच्यात समतोल साधू पाहणाऱ्या व्यक्तींसाठी नेचर होम्स एक आदर्श उपाय ठरतो. आजूबाजूच्या परिसरात निर्माण होत असले ली आर्थिक वाढ आणि रोजगाराच्या संधींचा लाभ घेताना रहिवासी शांत जीवनशैलीचा लाभ घेऊ शकतात.
निसर्गरम्य परिसरासाठी मुंबई जवळ असलेले काही पर्याय पाहू –
कर्जत
महाराष्ट्राच्या नयनरम्य परिसरात वसलेले कर्जत हे रिअल इस्टेट गुंतवणुकीचे एक मोहक ठिकाण म्हणून उदयास आले आहे- जे नैसर्गिक सौंदर्य, उत्तम दळणवळण सुविधा आणि चांगल्या उद्योगवाढीची क्षमता यांचे उत्तम उदाहरण ठरू शकते. कर्जत हे राहण्यासाठी शांत ठिकाण आणि फायदेशीर संधी शोधत असलेल्या गुंतवणूकदारांचे लक्ष का वेधून घेत आहे याची अनेक कारणे या लेखात मांडली आहेत.
- नयनरम्य नैसर्गिक परिसर :
कर्जतचे आकर्षण त्याच्या निसर्गरम्य वातावरणात आहे. हिरव्यागार टेकडय़ा, मंत्रमुग्ध करणारे धबधबे आणि वाहणाऱ्या नद्या यांनी वेढलेला हा प्रदेश निसर्गप्रेमींसाठी स्वर्ग आहे. शांत वातावरण, ताजी हवा आणि विहंगम दृश्ये कर्जतला शहराच्या गजबजाटापासून दूर असा आदर्श परिसर आहे. येथे स्थावर मालमत्तेमध्ये गुंतवणूक करणाऱ्या व्यक्तीला शांततापूर्ण जीवनशैलीचा आनंद तसेच निसर्गाच्या सान्निध्यात राहिल्याचा अनुभव घेता येतो.
- जवळ असलेली महानगरीय क्षेत्रे :
शांत वातावरण असूनही, कर्जतला त्याच्या मोक्याच्या स्थानाचा फायदा होतो, ज्यामुळे प्रमुख महानगर क्षेत्रांना सहज कनेक्टिव्हिटी मिळते. मुंबई आणि पुण्यापासून अवघ्या काही तासांच्या अंतरावर वसलेले कर्जत रहिवाशांना दोन्ही जगातील सर्वोत्तम गोष्टी उपलब्ध करून देते. शहरी जीवनातून सुटका, तरीही शहरी सुविधा आणि संधींपर्यंत पोहोचण्यासाठी पुरेसे पर्याय उपलब्ध आहेत. या प्रमुख शहरांच्या सान्निध्यात कर्जतला वीकेंडसाठी आणि संतुलित जीवनशैली शोधणाऱ्यांसाठी संभाव्य निवासी ठिकाण म्हणून पसंती आहे.
- पायाभूत सुविधा आणि कनेक्टिव्हिटी :
कर्जतमध्ये गेल्या काही वर्षांत महत्त्वपूर्ण पायाभूत सुविधा नर्माण झाल्या आहेत, ज्यामुळे रिअल इस्टेट गुंतवणुकीचे ठिकाण म्हणून त्याच्या वाढीस हातभार लागला आहे. मुंबई-पुणे द्रुतगती मार्ग आणि कोकण रेल्वे मार्गासह या प्रदेशाला रस्ते आणि रेल्वेद्वारे उत्कृष्ट कनेक्टिव्हिटी मिळते. आगामी नवी मुंबई आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आणि प्रस्तावित विरार-अलिबाग मल्टीमॉडल कॉरिडॉर असे पर्याय उपलब्ध होतील, ज्यामुळे कर्जत गुंतवणूकदारांसाठी एक आकर्षक पर्याय असेल.
- सेकंड होम्स आणि रिसॉर्ट्स :
कर्जतच्या प्रसन्न वातावरणाने आणि नैसर्गिक सौंदर्याने विकासकांना या परिसरात वीकेंड होम्स आणि रिसॉर्ट्ससाठी आकर्षित केले आहे. मोकळय़ा जागा आणि निसर्गरम्य परिसरामुळे लक्झरी व्हिला, वीकेंड होम्स आणि हॉलिडे रिसॉर्ट्सच्या विकासाचा मार्ग मोकळा झाला आहे. वीकेंड होम्सच्या वाढत्या मागणीचा फायदा घेऊ पाहणाऱ्यांसाठी आणि रहिवाशांना आणि पर्यटकांसाठी शांततापूर्ण रहिवासासाठी हे ठिकाणी उत्तम आहे.
- वाढत्या पर्यटन आणि मनोरंजनाच्या संधी :
कर्जतचे निसर्गरम्य सौंदर्य आणि लोकप्रिय पर्यटन स्थळांचे सान्निध्य यांमुळे निवांत ठिकाण म्हणून याची लोकप्रियता वाढली आहे. येथे ट्रेकिंग, हायकिंग आणि रिव्हर राफ्टिंग यांसारख्या अनेक पर्यायांची सोय उपलब्ध आहे, जे साहसी आणि निसर्गप्रेमींना आकर्षित करतात. फार्महाऊस, वेलनेस रिट्रीट्स आणि इको-टूरिझम असल्याने रिअल इस्टेट क्षेत्रासाठी नवी संधी आहे.
पालघर –
पालघर हे मुंबईजवळील एक उपनगर, अलीकडच्या काळात तर रिअल इस्टेट गुंतवणुकीचे एक आश्वासक ठिकाण म्हणून उदयास आले आहे. निसर्ग सौंदर्य, मजबूत पायाभूत सुविधांची उपलब्धता आणि धोरणात्मक भौगोलिक स्थान यासाठी ओळखले जाणारे पालघर गुंतवणूकदारांना स्थावर मालमत्ता क्षेत्राच्या वाढीच्या फायदा घेण्याची संधी देते.
- कनेक्टिव्हिटी : प्रमुख शहरे आणि व्यावसायिक केंद्रांशी उत्कृष्ट संपर्कसाधनांमुळे पालघर हे मोक्याचे ठिकाण आहे. प्रस्तावित विरार-अलिबाग मल्टीमॉडल कॉरिडॉर आणि मुंबई-अहमदाबाद बुलेट ट्रेन प्रकल्पामुळे पालघरची कनेक्टिव्हिटी आणखी वाढेल, ज्यामुळे ते रिअल इस्टेट विकासाचे महत्त्वाचे ठिकाण बनले आहे.
- परवडणारी घरे आणि मालमत्ता गुंतवणुकीवर उत्तम परतावा मिळण्याची शक्यता : पालघरचे रिअल इस्टेट मार्केट गुंतवणूकदारांसाठी एक आकर्षक पर्याय देते- जे लोक वास्तव्यासाठी परवडणारे पर्याय आणि दीर्घकालीन गुंतवणूक पर्याय शोधत आहेत त्यांच्यासाठी पालघर उत्तम आहे. मुंबई आणि त्याच्या शेजारच्या उपनगरांच्या तुलनेत, पालघरमधील मालमत्तेच्या किमती तुलनेने कमी आहेत, ज्यामुळे ते गृहखरेदीदार आणि गुंतवणूकदारांसाठी एक परवडणारे पर्याय असू शकता. इथे घरांची मागणी वाढण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे कालांतराने मालमत्तेच्या किंमतीत वाढ होईल, परिणामी गुंतवणूकदारांना त्यांच्या गुंतवणुकीवर लक्षणीय परतावा मिळेल.
- पायाभूत सुविधांचा विकास आणि सुविधा : पालघरने पायाभूत सुविधांचा भरीव विकास पाहिला आहे, ज्यामुळे गुंतवणुकीचे ठिकाण महत्त्वाचे ठरत आहे. या भागात सुनियोजित निवासी प्रकल्प, व्यापारी संकुले, शैक्षणिक संस्था, रुग्णालये, शॉपिंग सेंटर्स आणि मनोरंजनाच्या सुविधा आहेत. सामाजिक पायाभूत सुविधा आणि सुविधांचा विकास रहिवाशांसाठी एक आरामदायक जीवनशैली प्रदान करतो आणि संभाव्य खरेदीदारांना आकर्षित करतो, ज्यामुळे इथे रिअल इस्टेटमधील गुंतवणुकीची शक्यता वाढते.
- औद्योगिक आणि रोजगाराच्या संधी :
इथल्या विकासकामांमुळे उद्योगांचा ओघही वाढला आहे. पालघरमध्ये अधिक व्यवसाय सुरू केल्यामुळे, घरांची मागणी वाढण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामुळे रिअल इस्टेट गुंतवणूकदारांना चांगला फायदा होऊ शकतो
- निसर्गसौंदर्य आणि प्रसन्न वातावरण :
पालघरमध्ये निसर्गसौंदर्य आणि प्रसन्न वातावरणात आहे. नयनरम्य टेकडय़ा, हिरवीगार हिरवळ आणि समुद्रकिनारे यांच्यामध्ये वसलेले, उपनगर रहिवाशांना शांत आयुष्याचे सुख प्रदान देते. अशा निसर्गसौंदर्यामुळे पालघर शहरी सुविधांमधील संतुलन आणि निसर्गाशी जवळचा संबंध शोधणाऱ्यांसाठी एक आकर्षक ठिकाण आहे. येथील निवासी मालमत्तांची मागणी वाढते. मेट्रो शहरांजवळील निसर्ग घरे जीवनाचा दर्जा सुधारू इच्छिणाऱ्यांसाठी एक आकर्षक पर्याय देतात. स्वच्छ हवा, रोजगाराच्या संधींची उपलब्धता आणि नैसर्गिक शांतता यांमुळे एका उत्तम राहणीमानाचे आयुष्य मिळू शकते. जर तुम्हाला निरोगी आणि अधिक परिपूर्ण जीवनशैलीची इच्छा असेल, तर तुमच्या शहराजवळ उपलब्ध पर्यायांचा शोध घेण्याचा विचार करा आणि उत्तम आरोग्यशैलीसोबतच एक उत्तम मालमत्ता गुंतवणूक पर्याय निवडा.
नाशिक गुंतवणूकदारांची अपेक्षापूर्ती करणारे शहर
कायमच्या वास्तव्यासाठी किंवा ‘सेकंड होम’चा पर्याय निवडणाऱ्यांना काय हवे असते? वाहतुकीसाठी सुलभता, उत्तम हवामान, पाणी टंचाईपासून मुक्तता, शहरापासून काही अंतरावर पर्यटनासाठी उपयुक्त ठिकाणे, मुंबई, पुण्यासारख्या मोठय़ा शहरांच्या तुलनेत कमी महागाई. या सर्व अपेक्षांची पूर्तता होत असल्याने नाशिकमध्ये गुंतवणूक करण्याकडे मुंबई, ठाणे, पुण्यातील मंडळींचा कल वाढू लागला आहे.
इतर शहरांच्या तुलनेत नाशिकचे ठळक वेगळेपण दर्शविणारी बाब म्हणजे वर्षभर आल्हाददायक असणारे येथील हवामान. कोणत्याही शहराचा विकास हवा, पाणी, निवारा आणि वाहतूक या गोष्टी कितपत उत्तम आहेत, यावर अवलंबून असतो. उत्तम हवामान आणि मुबलक पाणी या निसर्गदत्त घटकांच्या जोडीला रस्ता, रेल्वे आणि हवाई असे वाहतुकीचे तीनही मार्ग उपलब्ध असल्याने, नाशिक गुंतवणुकीसाठी एक परिपूर्ण शहर बनले आहे. स्थावर मालमत्तेतील गुंतवणुकीतून मिळणारा चांगला परतावा अनेकांना खुणावतो.
नाशिक-मुंबई, नाशिक-पुणे महामार्गाचेही विस्तारीकरण झाले आहे. नाशिक-पेठमार्गे गुजरातला जोडणाऱ्या रस्त्याचे महामार्गात रूपांतर झाले. नाशिकमधून जाणाऱ्या समृद्धी महामार्गाचा सिन्नपर्यंतचा टप्पा वाहतुकीस खुला झाला आहे. तर समृध्दीतील सिन्नर-इगतपुरीचा टप्पा लवकरच खुला होणार आहे. प्रस्तावित नाशिक-पुणे रेल्वे मार्ग, नाशिक-मुंबई रेल्वे लोकल सेवेसाठी चाचपणी होत आहे. नाशिक शहरातील मेट्रो निओला पूर्वीच मान्यता मिळाली आहे. हवाई प्रवासी वाहतुकीने नाशिक (ओझर) विमानतळ देशातील महानगरांशी जोडले गेले आहे. सर्व प्रकारच्या वाहतुकीची जोडणी, त्र्यंबकेश्वरसह शहरापासून ५० ते ६० किलोमीटरच्या अंतरावर असलेली सप्तशृंगीगड, शिर्डी, शनिशिंगणापूर, मांगी-तुंगी ही तीर्थक्षेत्रे, उच्च शिक्षणाच्या सर्व सुविधा, औद्योगिक, मनोरंजन आणि सांस्कृतिकदृष्टय़ा परिपूर्ण शहर अशी नाशिकची ओळख निर्माण झाल्याने स्थानिक पातळीवर गुंतवणुकीसाठी मुंबई, ठाणे, पुणे इतकेच काय, तर गुजरातमधील मंडळींचाही कल वाढत आहे. परिणामी, शहर परिसरासह आसपासच्या इगतपुरी, घोटी, सिन्नर, त्र्यंबकेश्वर, ओझर, दिंडोरी, या ठिकाणांपर्यंत विकासकांचे गृह प्रकल्प विस्तारत आहेत.
मुंबई, पुण्याच्या तुलनेत नाशिक शहरातील घरांच्या किंमती आजही कमी असल्याने नोकरदार मुंबईकरांनाही नाशिकमध्ये सदनिका घेणे सहज शक्य होते. यात गुंतवणुकदारांचे लक्ष निसर्गरम्य अशा इगतपुरी परिसरावर अधिक असल्याचे लक्षात येते. मुंबई, ठाण्यापासून समीप, समृद्धी महामार्गाची संलग्न, शिर्डी, त्र्यंबकेश्वरला ये-जा करण्यास मध्यवर्ती आणि निसर्ग सौंदर्याची मुक्तहस्ते उधळण.. या कारणांनी साप्ताहिक सुट्टीचे (विकएंड डेस्टिनेशन) केंद्र म्हणून नावारुपास आलेल्या इगतपुरी परिसरात गुंतवणुकीला प्राधान्य दिले जात आहे. पावसाळय़ात इगतपुरी परिसर ढगांच्या दुलईत असते. सर्वदूर पाण्याने ओसंडून वाहणारी भात शेती दृष्टीपथास पडते. डोंगर दऱ्यांमधून कोसळणारे धबधबे प्रत्येकास मोहात पाडतात. या पर्यटनस्थळी स्थावर मालमत्तेत वाढणारी गुंतवणूक तेच दर्शवते.
(लेखक स्थावर मालमत्ता क्षेत्रातील विशारद आहेत.)
