भारतीय पद्धतीचं डाइंग आणि प्रिटिंग केलेलं कापड सध्या आंतरराष्ट्रीय फॅशन रॅम्पही गाजवत आहे. डाइंगचे मुख्य प्रकार आणि कुठलं कापड कशासाठी वापरावं याबाबत काही टिप्स..
तुमच्या वॉडरोबमध्ये एकाच पॅटर्नचे पण वेगवेगळ्या कापडापासून शिवलेले, वेगवेगळ्या रंगाचे आणि वेगवेगळ्या प्रिंट्सचे ड्रेस सापडण्याची शक्यता जास्त आहे की, एकाच प्रकारच्या कापडाचे पण वेगवेगळ्या पॅटर्न्समध्ये शिवलेले कपडे जास्त आहेत? बहुतेक जणींना याचा विचार आधी केलेला नसेल. आता तो विचार करा आणि वॉर्डरोबमध्ये नजर टाका. पॅटर्न एकच असला तरी वेगवेगळ्या रंगांमुळे किंवा प्रिंट्समुळे प्रत्येक ड्रेस वेगळा दिसू शकतो. एकाच कापडापासून कितीही वेगवेगळे पॅटर्न्स शिवले तरी वॉर्डरोबमध्ये तोचतोचपणा जाणवेल. म्हणजेच कापडाच्या व्हरायटीपेक्षा प्रिंट्स आणि रंग यातलं वैविध्य जास्त परिणामकारक ठरतं.
भारतात प्रिंटिंग आणि रंग यात खूप वैविध्य दिसतं. प्रांतागणिक डाइंग, प्रिटिंग, विणकाम- भरतकाम यांचं वैविध्य थक्क करणारं आहे. कॉटन आणि सिल्क या नैसर्गिक कापडांवर हे प्रयोग फार पूर्वीपासून केले जातात आणि आजही या पद्धती वापरात आहेत. हे भारतीय नैसर्गिक कापड आपल्या वातावरणाला साजेसं आहे. हीच बाब डिझायनर्सच्यासुद्धा लक्षात आली आहे. त्यामुळे यंदाच्या समर कलेक्शन्समध्ये विविध देसी डाइंग, प्रिंटिंग पद्धतींचा वापर करून बनवलेले ड्रेस प्रामुख्याने पाहायला मिळाले. केवळ भारतीय नाही तर परदेशातसुद्धा डिझायनर्स या आपल्या देसी पद्धतींच्या प्रेमात पडले आहेत. इक्कत, बांधणी, शिबोरी, टाय-डाय, लेहरिया, बाटिक हे डाइंगचे तर कलमकारी, ब्लॉक प्रिंट हे प्रमुख प्रिंटिंगचे प्रकार आपल्याकडे सापडतात. यावर सध्या आपल्याकडेच नाही तर आंतरराष्ट्रीय पातळीवर विविध प्रयोग करून कलेक्शन्स बनविण्यात येत आहेत. डाइंग म्हणजे कपडय़ावर रंग चढवण्याची पद्धत. पटोला पद्धतीने धाग्याला रंग चढवून त्याचे कापड विणले जाते किंवा टाय-डाय पद्धतीत कपडय़ांना विशिष्ट प्रकारे बांधून त्यावर रंग चढवतात.
डाइंगची परंपरा भारतात अनेक वर्षांपासून होती. कॉटन, सिल्क अशा नैसर्गिक कापडांवर नैसर्गिक डायचे रंग सुंदररीत्या पकडले जातात. परंतु जॉर्जेट, शिफॉनसारखे कृत्रिम धाग्याचे कापड हे रंग पकडू शकत नाहीत. त्यामुळे त्यांच्यावर डिजिटल प्रिंटींग पद्धतीने डाइंगचा परिणाम साधला जातो. सध्या अनेक कृत्रिम डायसुद्धा बाजारात आले आहेत. त्यांचा वापरही कृत्रिम कापडाला डाइंग करण्यासाठी केला जातो.
उन्हाळ्याच्या मोसमात कॉटन सर्वात कम्फर्टेबल कापड वाटू लागतं. कॉटनवर सिम्पल डाइंग केल्यास त्याचे रंग डल दिसतात, त्यामुळे अशा वेगवेगळ्या डाइंग प्रक्रियांमुळे कापडाला ट्विस्ट तर मिळतोच आणि उठाव येतो.
हजारपेक्षा जास्त प्रीमियम लेखांचा आस्वाद घ्या ई-पेपर अर्काइव्हचा पूर्ण अॅक्सेस कार्यक्रमांमध्ये निवडक सदस्यांना सहभागी होण्याची संधी ई-पेपर डाउनलोड करण्याची सुविधा