‘पॉप्यु’लिस्ट : कोरसमधला रांगडा स्वरपट

एमटीव्ही आणि व्ही चॅनल आले, तेव्हा शेकडो वाहिन्यांच्या जंजाळात भरकटलेल्या जगभरच्या तरुणाईच्या डोळ्यांना चॅनलस्थैर्य लाभले. या संगीत वाहिन्यांनी नुसतेच कान-नेत्रांना तृप्त केले नाही, तर त्याचबरोबर सांस्कृतिक उलथापालथ केली. दृक्श्राव्य संवेदनाक्षम पिढी तयार केली. पोशाखापासून वर्तणुकीपर्यंत तसेच जगण्याच्या स्मार्ट आणि कूल भाषाशैलीपर्यंत कित्येक गोष्टी एकेका पिढीपर्यंत रिचविल्या. तेव्हा आतासारख्या रिअ‍ॅलिटी शोच्या फेऱ्यात अडकल्या नसल्याने या वाहिन्या संपूर्णपणे पाश्चात्त्य सुगम संगीताची देवाण करीत होत्या. १९९६ ते २०००च्या कालावधीमध्ये या वाहिन्यांसमोर पडीक असलेल्या तरुणाईच्या संगीत शौकावर आधीची पिढी कितीही नाखूश असली, तरी प्रत्येकाने आपापली संगीत दैवते तयार केली होती. यातील बहुतांश तरुणाईला मायकेल जॅक्सनहून अधिक गन्स अ‍ॅण्ड रोजेस, ब्रायन अ‍ॅडम्स, एमटीव्हीवर चलती असलेले बिलबोर्ड याद्यांमधील ताजे हिट कलाकार आवडत असत. जेनिफर लोपाझ, रिकी मार्टिन, एनरिके इग्लेसियस यांच्यापाठोपाठ शकीरा लॅटिन अमेरिकी संगीताचा तडका घेऊन दाखल झाली. शब्दांऐवजी या गाण्यांचा ठेका, चाल यांना महत्त्व असल्याने  या काळात मुंबई-पुण्यासह इतर शहरगावांतही विवाह, सार्वजनिक महोत्सव आणि पूजांमध्ये अचानक ‘ब्राझिल’, ‘सॅटरडे नाइट’ ही नृत्यगीते वाजू लागली. या काळातच एक ब्रिटिश कोरस गाणे संगणकावर एमपीथ्री जमविणाऱ्या भारतीय तरुणाईमध्ये प्रचंड लोकप्रिय होते. ‘चुंबावंबा’ नावाचा म्युझिक बॅण्ड आजही ओळखला जातो तो त्यांच्या ‘टबथंपिंग’ (आय गेट नॉक्ड डाऊन) या एकमेव गाण्यासाठी. मुळात चुंबावंबा हे आफ्रिकी वाटणारे नाव धारण करणारे हे कलाकार कट्टर ब्रिटिश आहेत. गाण्याचे वैशिष्टय़ म्हणजे तुम्हाला शब्द कळाले नाहीत, तरी तुम्हाला त्यातल्या कोरसमधील रांगडा स्वर थिरकवून सोडतो. हे गाणे एकटय़ाने गायले गेले असते, तर ऐकताच येऊ शकत नाही, इतका जीव त्यात कोरसने भरला आहे. पार्टीमध्ये नृत्यासाठी या गाण्याचा जगभरात वापर झाला आहे. वीसेक वर्षे झाली तरी हे गाणे अजून तितकेच ताजे आहे. या बॅण्डने नंतर अनेक चांगली गाणी दिली. मात्र त्यांचे कोणतेही गाणे टबथंपिंगइतकी उंची गाठू शकले नाही. एकाच गाण्यातून सुपरस्टार तयार करणाऱ्या एमटीव्हीच्या याच काळात एन्या या आयरिश गायिकेचे ‘ऑरोनिको फ्लो’ हे गाणेही गाजत होते. एन्याचे संगीत स्वत:चे खास वैशिष्टय़ राखून असते, कारण तिच्या गाण्याचे मुद्रण आणि ध्वनीसंकलन करणाऱ्या चमूने आजतागायत तिच्याखेरीज कोणत्याही कलाकारांसोबत काम केले नाही. तिची प्रत्येक गाणी तिच्याच आवाजावर प्रक्रिया करून कोरसमध्ये ऐकू येतात. एकेका अल्बमवर सातेक वर्षे काम करून तिची गाणी दाखल होतात. ऑरोनिको फ्लो (सेल अवे) या गाण्याला ऐकल्यानंतरही कोरसमधील ताकदीची पूर्ण कल्पना येऊ शकेल. या गाण्याने मिळालेल्या जगभरातील लोकप्रियतेच्या आणि पैशांच्या बळावर या गायिकेने चक्क  एक किल्ला विकत घेतला. टायटॅनिक या सिनेमात सुरुवातीला येणारा आलाप हा तिच्याच वैशिष्टय़पूर्ण आवाजात आहे.