रंगीबेरंगी आणि वातानुकूलित मोनोरेल चेंबूर-वडाळा या ८.९ किलोमीटर लांबीच्या मार्गावर आता मुंबईकरांच्या सेवेत दाखल होत असून आरंभी सकाळी सात ते दुपारी तीन या वेळेत दर १५ मिनिटांनी मोनोरेलची फेरी होणार आहे. महिनाभरानंतर प्रवाशांचा प्रतिसाद पाहून टप्प्याटप्प्याने मोनोरेलच्या सेवेचा कालावधी आणि फेऱ्यांची संख्या वाढवण्यात येणार आहे. मोनोरेलमुळे चेंबूर ते वडाळा दरम्यानचा प्रवास अवघ्या १९ मिनिटांत होणार आहे. एरवी बसने हे अंतर कापण्यासाठी जवळपास ४० मिनिटे लागतात. मोनोरेलसाठी वडाळा येथे साडेसहा हेक्टर परिसरात कारडेपो उभारण्यात आला आहे. एकावेळी २१ मोनोरेल उभ्या राहतील अशी व्यवस्था करण्यात आली आहे. त्याचबरोबर या डेपोमध्ये मोनोरेलचा नियंत्रण कक्ष, प्रशिक्षण केंद्र आणि इतर सुविधा आहेत. मोनोरेलमध्ये अत्याधुनिक ब्रेक लावल्यानंतर घर्षणातून तयार होणारी विद्युत शक्ती वापरण्याची सोय आहे. त्यामुळे सुमारे २५ टक्के विजेचा पुनर्वापर होणार आहे. त्याचबरोबर मोनोरेलच्या सुरक्षेसाठी सीसीटीव्ही यंत्रणा, सुरक्षा रक्षक अशी व्यवस्था आहे.
मोनोरेल स्थानकांवरून प्रवाशांना इच्छित स्थळी जाण्यासाठी ‘बेस्ट’च्या बसची सुविधा असणार आहे. त्यासाठी ‘बेस्ट’ने या मार्गावर नव्याने फेऱ्या सुरू करण्याची तयारी सुरू केली आहे. मोनोरेल स्थानकांच्या परिसरात प्रवाशांची, वाहनांची वर्दळ सुलभ व्हावी यासाठी ‘सॅटिस’ प्रकल्प राबवण्यात येत आहे. आणखी महिनाभरात ‘सॅटिस’ प्रकल्प कार्यान्वित होईल, असे मुंबई महानगर प्रदेश विकास प्राधिकरणाचे महानगर आयुक्त यूपीएस मदान यांनी सांगितले.
* भारताची पहिली मोनोरेल ही मुंबईतील चेंबूर-वडाळा-
संत गाडगेमहाराज चौक या मार्गावरील १९.१७ किलोमीटर लांबीची मोनोरेल आहे. तिचा पहिला टप्पा चेंबूर ते वडाळा हा ८.९३ किलोमीटर लांबीचा असून तो आता सुरू होत आहे.
* आजमितीस मोनोरेलच्या जागतिक नकाशावर
जपानमधील ओसाका मोनोरेल (२३.८ किलोमीटर) ही सर्वात लांब मोनोरेल सेवा आहे. त्यानंतर टोकिया मोनोरेल (१६.९ किलोमीटर), टामा मोनोरेल (१६ किमी), क्वालालंपूर स्टार एलआरटी (८.६ किमी) या मोनोरेलचा क्रमांक लागतो. चेंबूर ते संतगाडगेमहाराज चौक या १९.७ किलोमीटर लांबीच्या मार्गावरील मुंबई मोनोरेल पूर्ण सुरू झाल्यावर जगातील सर्वात लांब मोनोरेल मार्गामध्ये मुंबईची मोनोरेल दुसऱ्या क्रमांकावर असेल.
* ओसाका मोनोरेलसाठी तब्बल १२ हजार कोटी रुपयांचा
खर्च झाला होता. तर मुंबईच्या मोनोरेलसाठी संपूर्ण मार्गासाठी तीन हजार कोटी रुपयांचा खर्च येणार आहे.
* हिरव्या, निळय़ा आणि गुलाबी रंगांमध्ये मोनोरेल
धावणार आहे. मुंबईच्या काँक्रिटच्या जंगलात या छान रंगसंगतीमुळे प्रवाशांना ती अधिक आकर्षक वाटणार आहे. प्राधिकरणाच्या अतिरिक्त महानगर आयुक्त अश्विनी भिडे यांनी विशेष लक्ष घालून अहमदाबादच्या नॅशनल इन्स्टिटय़ूट ऑफ डिझाइन’ यांच्या सहकार्याने मोनोरेलसाठी ही आकर्षक रंगसंगती साध्य केली.