प्रश्न : IUCD म्हणजे काय? IUCD आणि तांबी (Copper T) हे वेगवेगळे प्रकार आहेत का? तांबीचा वापर कुणी कसा करायचा? तांबीचे काही दुष्परिणाम आहेत का?
उत्तर : IUCD (IntraUterine Contraceptive Devices) म्हणजे स्त्रीच्या गर्भाशयामध्ये बसवली जाणारी गर्भप्रतिबंधक साधन. तांबी (Copper T) हे या प्रकारच्या साधनांपैकी एक प्रचलित नाव. तांबी ही इंग्रजी T च्या आकारांची पॉलिथिनची एक लहानशी वस्तू. तिच्या उभ्या दांडीवर अतिशय सूक्ष्म अशी तांब्याची तार गुंडाळलेली असते. तांबी सहजपणे व चटकन बसवून घेता येते. त्यासाठी भूल देण्याची किंवा हॉस्पिटलमध्ये ॲडमिट होण्याची गरज नसते. तज्ज्ञ डॉक्टर स्वत:च्या दवाखान्यात दोन मिनिटांत ती बसवू शकतात.
आणखी वाचा : लैंगिक समस्या प्रश्नोत्तरे : शाळकरी मुलाला स्तनांचं आकर्षण आहे, काय करावं?
गर्भशयाच्या पोकळीत बसवलेल्या तांबीमुळे फलित बीज गर्भाशयाच्या पिशवीत रुजू शकत नाही व गर्भधारणेला प्रतिबंध होतो. तांबी पाळी येऊन जाताच बसवून घेणं योग्य. तांबी बसवल्यानंतर दोन – तीन महिने मासिक पाळीचा स्त्राव थोडा जास्त होतो व पाळीच्या वेळेस ओटीपोटात दुखू शकतं; पण या किरकोळ तक्रारी तीन एक महिन्यात कमी होतात. तांबी तीन वर्षांपर्यंत गर्भशयात ठेवता येऊ शकते. तीन वर्षांनी मात्र ती बदलणं योग्य. अलीकडे पाच व आठ वर्ष गर्भाशयात ठेवता येतील अशी काही साधनं उपलब्ध झाली आहेत. तांबी हा प्रकार पहिलं मूल होण्याआधी बसवून घेऊ नये. पहिलं मूल झाल्यानंतर मात्र तांबीएवढं उत्तम व लोकप्रिय साधन नाही. प्रसूतीनंतर साधारण दीड महिन्यानंतर तांबी बसवता येते.