Vinesh Phogat VidhanSabha Election : हरियाणाच्या जुलाना विधानसभा मतदारसंघात कुस्तीपटू विनेश फोगटला काँग्रेसमधून उमेदवारी मिळाली आहे. याच मतदारसंघातील बख्ता खेरा गावात तिचं सासर आहे. त्यामुळे तिच्या उमेदवारीमुळे तिच्या सासरच्या लोकांमध्ये प्रचंड आनंद अन् उत्साह संचारला आहे. विनेश फोगटमुळे महिलांना राजकारणात येण्यासही प्रोत्साहन मिळेल असं येथील महिला सांगतात. यासंदर्भात इंडियन एक्स्प्रेसने या गावात फेरफटका मारून ग्रामस्थांशी चर्चा केली.
हरियाणातील चरखी दादरी जिल्ह्यातील बलाली गावातील मूळ रहिवासी असलेल्या फोगटने २०१८ मध्ये सोमवीर राठी यांच्याशी लग्न केलं. सोमवीर यांचे वडील राजपाल राठी हे माजी सैनिक असून ते २००० ते २००५ या काळात गावचे सरपंच होते. कुस्तीचा सराव करता यावा म्हणून त्यांच्या कुटुंबाने काही वर्षांपूर्वी शेजारच्या सोनीपत जिल्ह्यातील खारखोडा शहरात नवे घर घेतले होते. पण त्यांचं मूळ गाव बख्ता खेरा हेच आहे. जाट बहुल पट्ट्यात वसलेलं या गावात फक्त २५०० लोकसंख्या आहे. या छोट्याशा गावातील सूनेने ऑलिम्पिकपर्यंत मजल मारल्याने गावातील लोकांना तिचा प्रचंड आदर आणि अभिमान आहे. ती आज या गावाला भेट देणार असल्याने तिच्या भेटीसाठी सर्वच ग्रामस्थ आतुर झाले आहेत.
राठी समुदायाकडून मिळणार सुवर्ण पदक
“विनेश फोगटची एक झलक पाहण्यासाठी मी आधीच एक जागा निश्चित करून ठेवलीय”, असं ७० वर्षीय बिमला देवी यांनी इंडियन एक्स्प्रेसला सांगितलं. आजींच्या या उत्साहातूनच विनेशबद्दलचा आदर स्पष्ट होतोय. या भेटीत राठी समुदायाकडून फोगटला १०० ग्राम सुवर्ण पदक देऊन सन्मानित करणार आहेत. तर चौगामा समुदायाकडून तिला १.८१ लाख रुपये बक्षीस देण्यात येणार आहे.
बख्ता खेरा येथील सरपंच पूनम राणी यांच्या घरी महिलांचा एक गट जमला होता. त्यावेळी पूनम म्हणाल्या की, “विनेश आमदार झाली तर खेड्यातील मुली आणि महिलांना एक संदेश जाईल की त्याही खेळ आणि शिक्षणाव्यतिरिक्त राजकारणात येऊ शकतात. यामुळे महिलांना नवा आत्मविश्वास मिळेल. बख्ता खेरा गाव आधी कोणीही ओळखत नव्हते. पण आता संपूर्ण देशाला कळलंय की हे गाव हरियाणाच्या नकाशावर आहे. हे सर्व विनेशमुळेच शक्य झालंय.”
तिच्या अपात्रतेचा बदला घ्यायचाय
गेल्या महिन्यात पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये सुवर्णपदकासाठी तिच्या अंतिम सामन्यापूर्वी फोगट अपात्र ठरली होती. ५० किलो वजनी खेळात तिचं १०० ग्रॅम अधिक वजन वाढल्याने तिला अंतिम सामना खेळता आला नव्हता. याबाबत तिचा पती सोमवीर राठी म्हणाले, “विनेशला पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये अपात्र ठरवण्यात आले होते. आता मतदारांना त्याचा बदला घ्यायचा आहे.”
ती राजकारणात येईल असं वाटलं नव्हतं
फोगटच्या उमेदवारीबाबत तिचे सासरे राजपाल राठी म्हणतात, तिच्या लग्नाच्या वेळी आम्हाला वाटले होते की ती आता एक दिवस ऑलिम्पिकमध्ये पदक जिंकेल. पण ती राजकारणात उतरून नाव कमवेल असं आम्हाला कधीच वाटलं नव्हतं. स्वच्छ राजकारणावर आमचा विश्वास आहे.
जुलाना मतदारसंघाची पार्श्वभूमी काय?
ग्रामीण जुलाना मतदारसंघ हा चौटालांचा बालेकिल्ला आहे. २००९ आणि २०१४ मध्ये ओम प्रकाश चौटाला यांच्या नेतृत्त्वाखालील INLD ने या जागेवर विजय मिळवला होता. २०१९ मध्ये INLD फुटल्यानंतर फुटलेल्या JJP गटाने मतदारसंघावर कब्जा केला. २००० आणि २००५ मध्ये काँग्रेसने ही जागा शेवटची जिंकली होती. आता विनेश फोगटच्या निमित्ताने काँग्रेसच्या आशा पल्लवित झाल्या आहेत. दरम्यान, हरियाणात ५ ऑक्टोबर रोजी मतदान प्रक्रिया पार पडणार आहे.
हरियाणातील चरखी दादरी जिल्ह्यातील बलाली गावातील मूळ रहिवासी असलेल्या फोगटने २०१८ मध्ये सोमवीर राठी यांच्याशी लग्न केलं. सोमवीर यांचे वडील राजपाल राठी हे माजी सैनिक असून ते २००० ते २००५ या काळात गावचे सरपंच होते. कुस्तीचा सराव करता यावा म्हणून त्यांच्या कुटुंबाने काही वर्षांपूर्वी शेजारच्या सोनीपत जिल्ह्यातील खारखोडा शहरात नवे घर घेतले होते. पण त्यांचं मूळ गाव बख्ता खेरा हेच आहे. जाट बहुल पट्ट्यात वसलेलं या गावात फक्त २५०० लोकसंख्या आहे. या छोट्याशा गावातील सूनेने ऑलिम्पिकपर्यंत मजल मारल्याने गावातील लोकांना तिचा प्रचंड आदर आणि अभिमान आहे. ती आज या गावाला भेट देणार असल्याने तिच्या भेटीसाठी सर्वच ग्रामस्थ आतुर झाले आहेत.
राठी समुदायाकडून मिळणार सुवर्ण पदक
“विनेश फोगटची एक झलक पाहण्यासाठी मी आधीच एक जागा निश्चित करून ठेवलीय”, असं ७० वर्षीय बिमला देवी यांनी इंडियन एक्स्प्रेसला सांगितलं. आजींच्या या उत्साहातूनच विनेशबद्दलचा आदर स्पष्ट होतोय. या भेटीत राठी समुदायाकडून फोगटला १०० ग्राम सुवर्ण पदक देऊन सन्मानित करणार आहेत. तर चौगामा समुदायाकडून तिला १.८१ लाख रुपये बक्षीस देण्यात येणार आहे.
बख्ता खेरा येथील सरपंच पूनम राणी यांच्या घरी महिलांचा एक गट जमला होता. त्यावेळी पूनम म्हणाल्या की, “विनेश आमदार झाली तर खेड्यातील मुली आणि महिलांना एक संदेश जाईल की त्याही खेळ आणि शिक्षणाव्यतिरिक्त राजकारणात येऊ शकतात. यामुळे महिलांना नवा आत्मविश्वास मिळेल. बख्ता खेरा गाव आधी कोणीही ओळखत नव्हते. पण आता संपूर्ण देशाला कळलंय की हे गाव हरियाणाच्या नकाशावर आहे. हे सर्व विनेशमुळेच शक्य झालंय.”
तिच्या अपात्रतेचा बदला घ्यायचाय
गेल्या महिन्यात पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये सुवर्णपदकासाठी तिच्या अंतिम सामन्यापूर्वी फोगट अपात्र ठरली होती. ५० किलो वजनी खेळात तिचं १०० ग्रॅम अधिक वजन वाढल्याने तिला अंतिम सामना खेळता आला नव्हता. याबाबत तिचा पती सोमवीर राठी म्हणाले, “विनेशला पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये अपात्र ठरवण्यात आले होते. आता मतदारांना त्याचा बदला घ्यायचा आहे.”
ती राजकारणात येईल असं वाटलं नव्हतं
फोगटच्या उमेदवारीबाबत तिचे सासरे राजपाल राठी म्हणतात, तिच्या लग्नाच्या वेळी आम्हाला वाटले होते की ती आता एक दिवस ऑलिम्पिकमध्ये पदक जिंकेल. पण ती राजकारणात उतरून नाव कमवेल असं आम्हाला कधीच वाटलं नव्हतं. स्वच्छ राजकारणावर आमचा विश्वास आहे.
जुलाना मतदारसंघाची पार्श्वभूमी काय?
ग्रामीण जुलाना मतदारसंघ हा चौटालांचा बालेकिल्ला आहे. २००९ आणि २०१४ मध्ये ओम प्रकाश चौटाला यांच्या नेतृत्त्वाखालील INLD ने या जागेवर विजय मिळवला होता. २०१९ मध्ये INLD फुटल्यानंतर फुटलेल्या JJP गटाने मतदारसंघावर कब्जा केला. २००० आणि २००५ मध्ये काँग्रेसने ही जागा शेवटची जिंकली होती. आता विनेश फोगटच्या निमित्ताने काँग्रेसच्या आशा पल्लवित झाल्या आहेत. दरम्यान, हरियाणात ५ ऑक्टोबर रोजी मतदान प्रक्रिया पार पडणार आहे.